دسته: بلاگ

آشکارساز شعله (دتکتور شعله) یک حسگر طراحی شده برای شناسایی و واکنش به وجود یک شعله یا آتش است. واکنش ها به یک شعله شناسایی شده بستگی به پیکره بندی سیستم طراحی شده دارد، اما می تواند شامل بصدا در آوردن زنگ خطر، غیرفعال کردن یک خط سوخت (مانند یک خط پروپان و یا گاز طبیعی)، و فعال کردن سیستم اطفای حریق باشد. هنگامی که در تاسیساتی مانند کوره های صنعتی استفاده می شوند، وظیفه آنها تایید این است که کوره به درستی روشن است؛ در این موارد هیچ گونه اقدام مستقیمی فراتر از آگاه ساختن اپراتور یا سیستم کنترل  انجام نمی دهند. یک آشکارساز شعله بخاطر مکانیزم هایی که برای تشخیص شعله بکار می برد اغلب می تواند سریع تر و دقیق تر از آشکارساز دود یا حرارت واکنش نشان دهد.

1- آشکارسازهای شعله، تاثیرگذار در مناقصات
2- طیف های مختلف نوری ناشی از شعله
3- انواع آشکارسازهای شعله
     3-1- آشکارسازهای شعله ماورای بنفش (UV)
     3-2- آرایه IR نزدیک
     3-3- آشکارساز شعله مادون قرمز (IR)
     3-4- دوربین های حرارتی مادون قرمز
     3-5- آشکارساز شعله ترکیبی UV/IR
     3-6- آشکارساز شعله ترکیبی IR/IR
     3-7- آشکارساز شعله ترکیبی IR3
     3-8- حسگرهای قابل مشاهده
     3-9- آشکارسازهای شعله ویدئویی
     3-10- آشکارساز شعله ترکیبی IR4
4-انواع دیگر دتکتورهای شعله
     4-1 تشخیص شعله جریان یونیزاسیون
     4-2- تشخیص شعله ترموکوپل
5- کاربردهای دتکتورهای شعله
6- مقالات مرتبط با آشکارسازهای شعله
7- دوره های آموزشی مرتبط
8- پیشنهادات و سوالات شما

آشکارسازهای شعله، تاثیرگذار در مناقصات

آشکارسازهای شعله که معمولا در بازار آن را با نام دتکتورهای شعله نیز می شناسند در برد و باخت بسیاری از مناقصات سیستم های اعلان حریق و یا F&G تاثیر مستقیم و بسزایی دارند. چرا که اینگونه دتکتورها، جزو گرانقیمت ترین دتکتورهای مورد استفاده در سیستم های اعلان حریق هستند. نوع معمولی و ساده این نوع آشکارسازها نظیر دتکتورهای شعله IR که دارای بدنه پلاستیکی (ضد انفجار نیستند)، دارای رنج قیمتی حدود 400 هزار تا یک میلیون و دویست هزار تومان بسته به برند آن است. و یا دتکتور های شعله نوع UV معمولی مورد کاربرد در پروژه های ساختمانی و غیر صنعتی دارای محدوده قیمتی 900 تا 1،5 میلیون تومان هستند. این در حالی است که محدوده قیمتی انواع صنعتی و ضد انفجار این نوع آشکارسازها بسته به نوع و برند مورد استفاده محدوده قیمتی 2 تا 50 میلیون تومان را می توانند داشته باشند. بدیهی است که شناسایی انواع این نوع آشکارسازها و انتخاب درست هر یک از انواع این آشکارسازهای شعله، تاثیر بسزایی در قیمت نهایی مناقصه خواهد داشت و بسیاری از پیمانکاران به دلیل عدم آشنایی و اطلاعات کافی در خصوص این نوع آشکارسازها به سادی مناقصات را از دست داده اند.

عواملی که معمولا در قیمت یک آشکارساز شعله تاثیر گذار است می توان به: نوع تکنولوژی آشکارسازی، برند سازنده، تاییدیه های آن آشکارساز، کشور سازنده، جنس بدنه آشکارساز (آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ)، خروجی هایی که آشکارساز ارائه می دهد، پروتکل هایی که آشکارساز پشتیبانی می کند و سایر عوامل مشابه تاثیر قابل توجهی در قیمت یک آشکارساز شعله ای دارند.

به عنوان مثال دتکتور شعله با بدنه آلومینیومی معمولا بین 500 هزار تا یک میلیون تومان ارزانتر از آشکارساز شعله با بدنه فولاد ضد زنگ است. حال اگر تعداد مورد نیاز کارفرما 50 تا دتکتور شعله ای با بدنه آلومینیومی باشد، خودتان حساب کنید با پیشنهاد دادن آشکارساز شعله ای با بدنه از جنس فولاد ضد زنگ (Stainless Steel) چقدر از میدان مناقصه پرت خواهید شد.

برعکس این موضوع هم صادق است. اگر کارفرمای شما دتکتور شعله را با بدنه فولاد ضد زنگ نیاز داشته باشد و شما اشتباها پیشنهاد خود را دتکتور شعله با بدنه آلومینیومی ارائه کنید؛ و احیانا اگر در آن مناقصه برنده هم شوید، خواهشا خوشحال نشوید!! چون در اکثر اوقات کارفرما بی قید و شرط همان نوع بدنه فولاد ضد زنگ را مطابق اسناد مناقصه از شما طلب خواهد کرد! حال، اینبار ضرری که بابت برد این مناقصه کذایی باید متحمل شوید را محاسبه کنید.

بنابراین باید بسیار مراقب باشید که قبل از ارائه پیشنهاد مالی، ابتدا با انواع آشکارسازهای شعله آشنا باشید و کلیه مشخصات مورد نیاز کارفرما برای آشکارساز شعله در مناقصه اعلام حریق جاری خود را به دقت مطالعه کنید و سپس اقدام به انتخاب آشکارساز شعله مناسب و ارائه پیشنهاد نمایید.

طیف های مختلف نوری ناشی از شعله

3- انواع آشکارسازهای شعله

3-1- آشکارسازهای شعله ماورای بنفش

آشکارسازهای شعله ماورای بنفش (UV) از طریق تشخیص اشعه UV ساطع شده در لحظه احتراق عمل می کنند. اگرچه قادر به تشخیص آتش سوزی و انفجار در عرض 4-3 میلی ثانیه هستند، ولی معمولا یک تاخیر زمانی از 3-2 ثانیه ای اغلب در ساختار آنها توسط سازنده گنجانده می شود تا اعلام خطرهای کاذب      که ممکن است بوسیله دیگر منابع UV مانند رعد و برق، جوشکاری با قوس الکتریکی، تابش اشعه، و نور خورشید تحریک شود را به حداقل برساند. آشکارسازهای UV معمولا با طول موج های کوتاهتر از 300 نانومتر کار می کنند. وجود آلاینده های چرب (نظیر گریس و روغن) بر روی شیشه این آشکارسازها، باعث ایجاد ضعف در عملکرد این نوع دتکتورهای شعله می شود.

3-2- آشکارساز شعله آرایه IR نزدیک

آشکارسازهای شعله آرایه ای مادون قرمز(IR) نزدیک، که با نام آشکارسازهای شعله بصری نیز شناخته شده هستند، از فن آوری تشخیص شعله برای اعلام آتش سوزی از طریق تجزیه و تحلیل اشعه مادون قرمز نزدیک با استفاده از یک سنسور CCD استفاده می کنند.

3-3- آشکارساز شعله مادون قرمز (IR)

آشکارسازهای شعله مادون قرمز (IR) تشعشعات ساطع شده باند طیفی مادون قرمز ناشی از گازهای داغ را نظارت و اعلام می کند. این آشکارسازها شعله را با استفاده از یک دوربین تصویربرداری حرارتی (TIC) حس می کنند. آلارم های کاذب (اعلام خطرهای کاذب) ممکن است بوسیله دیگر سطوح داغ و اشعه حرارتی پس زمینه در ناحیه ایجاد شود. آب روی لنزهای آشکارساز و همچنین هنگامی که در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد، تا حد زیادی دقت و صحت آشکارساز را کاهش می دهد. یک آشکارساز شعله تک فرکانس IR معمولا به طول موج های حدود 4.4 میکرومتر حساس است، که یک اوج ویژه طیفی دی اکسید کربن داغ است که در یک آتش سوزی تولید می شود. زمان واکنش معمول یک آشکارساز مادون قرمز 3 تا 5 ثانیه است.

3-4- دوربین های حرارتی مادون قرمز

دوربین های مادون قرمز  MWIR را می توان برای شناسایی گرما بکار برد و با الگوریتم های خاص می توانند نقاط داغ در یک صحنه و همچنین شعله های آتش را برای مقاصد تشخیص و همچنین پیشگیری از شروع آتش سوزی و خطرات آتش سوزی استفاده نمود. این دوربین ها را می توان در تاریکی کامل بکار برد و هم در محیط داخل ساختمان و هم خارج ساختمان نیز می توان آنها را بکار برد.

3-5- آشکارساز شعله ترکیبی UV/IR

این آشکارسازها به هر دو طول موج  اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز حساس هستند، و شعله را از طریق مقایسه سیگنال آستانه هر دو محدوده شناسایی می کنند. این کار کمک می کند تا آلارم های کاذب به حداقل برسد.

3-6- آشکارساز شعله ترکیبی IR/IR

آشکارسازهای شعله دوگانه مادون قرمز ( IR/ IR) (که معمولا به آنها دتکتورهای شعله IR2 نیز می گویند)، سیگنال آستانه در دو محدوده مادون قرمز را مقایسه می کنند. اغلب یکی از حسگرها در نقطه نشر دی اکسید کربن (CO2) 4.4 میکرومتر است، در حالی که سنسور دیگر در فرکانس باند کناری می باشد. آشکارسازی اشعه های ساطع شده از گازهای داغ CO2 برای سوخت های هیدروکربنی مناسب است.

3-7- آشکارساز شعله ترکیبی IR3

آشکارسازهای شعله مادون قرمز سه گانه سه باند طول موج خاص درون ناحیه طیفی مادون قرمز و نسبت آنها با یکدیگر را مقایسه می کنند. در این آشکارساز یکی از سنسورهای مادون قرمز در محدوده باند اصلی 4.4 میکرومتر است در حالی که حسگرهای دیگر در طول موج های مرجع بالا و پایین 4.4 هستند. این ویژگی به آشکارساز اجازه می دهد تا منابع مادون قرمز غیر شعله و شعله های واقعی که CO2 گرم در فرایند احتراق منتشر می کنند را از هم تشخیص دهد. در نتیجه، محدوده تشخیص و ایمنی در برابر آلارم کاذب بطور چشمگیری افزایش می یابد. آشکارسازهای IR3 می توانند یک آتش سوزی با بنزین به حجم  1/0 مترمربع (یک فوت مربع) را تا فاصله 65 متر (215 فوت) و در کمتر از 5 ثانیه تشخیص دهند. آشکارسازهای IR  سه گانه، مانند دیگر انواع آشکارسازهای مادون قرمز، مستعد اعلام خطر کاذب بوسیله لایه آب روی پنجره آشکارساز هستند.

اکثر آشکارسازهای مادون قرمز برای دوری از اشعه مادون قرمز ثابت پس زمینه  که در همه محیط ها وجود دارد طراحی می شوند. در عوض برای شناسایی ناگهانی تغییر و یا افزایش منابع تابش طراحی می شوند. آشکارسازهای IR و UV /IR هنگام قرار گرفتن در معرض الگوهای تغییر اشعه مادون قرمز غیر شعله، بیشتر مستعد اعلام خطر کاذب هستند، در حالی که آشکارسازهای شعله ترکیبی IR3 تا حدودی کمتر حساس هستند، اما ایمنی بیشتر در مقابل اعلام خطر کاذب دارند.

3-8- حسگرهای قابل مشاهده

در برخی از آشکارسازها، یک حسگر برای اشعه (نور) مرئی به منظور تشخیص بهتر در مقابل آلارم کاذب و یا برای بهبود دامنه تشخیص به طراحی افزوده می شود.

3-9- آشکارسازهای شعله ویدئویی

می توان دوربین مدار بسته یا یک دوربین وبکم برای تشخیص تصویری شعله (طول موج های بین 4/0 تا 7/0 میکرومتر) بکار برد. دود یا مه ممکن است دامنه موثر این نوع دتکتور شعله را محدود کند، چرا که آنها تنها در طیف مرئی عمل می کنند.

3-10- آشکارساز شعله مادون قرمز IR4

از این نوع آشکارساز برای شناسایی شعله ناشی از گاز هیدروژن که معمولا به رنگ آبی می سوزد استفاده می شود.

4- انواع دیگر دتکتورهای شعله

4-1- تشخیص شعله جریان یونیزاسیون

یونیزاسیون شدید در بدنه یک شعله را می توان با استفاده از یک جریان هنگام بکار بردن یک ولتاژ توسط پدیده های یکسو کنندگی شعله اندازه گیری کرد. این جریان را می توان جهت بررسی وجود و کیفیت شعله بکار برد. چنین آشکارسازهایی در فرآیندهای صنعتی کوره های گازی بزرگ استفاده می شود و به سیستم کنترل شعله متصل هستند. معمولا هم به عنوان کنترل کننده کیفیت شعله عمل می کنند و هم نارسایی شعله را تشخیص می دهند.

این نوع حسگرها در برخی از انواع مختلف اجاق گازهای خانگی نیز رایج است.

4-2- تشخیص شعله ترموکوپل

ترموکوپل ها به طور گسترده برای کنترل وجود شعله در سیستم های گرمایشی احتراق و اجاق های گاز استفاده می شود. استفاده رایج در این تجهیزات برای قطع تامین سوخت در صورت نارسایی شعله به منظور جلوگیری از تراکم سوخت سوزانده نشده است. این حسگرها گرما را اندازه گیری می کنند و بنابراین معمولا برای تعیین عدم وجود شعله بکار می روند. می توان برای بررسی وجود یک شعله پیلوت نیز از آن استفاده کرد.

5- کاربردهای دتکتورهای شعله

آشکارسازهای شعله  معمولا در فضاهایی استفاده می شوند که مایعات و گازهای قابل اشتعال وجود دارند، نظیر انبارهای و سالن های رنگ، ایستگاه های پمپ گاز و بنزین، ایستگاه های هیدروژن، مخازن مایعات قابل اشتعال، ایستگاه های تقویت و یا تضعیف فشار گاز و…

6- مقالات مرتبط با آشکارسازهای شعله

جهت اطلاعات بیشتر در خصوص آشکارسازهای شعله، راهنمای انتخاب و جانمایی آشکارسازهای شعله را مطالعه نمایید.

7- دوره های آموزشی مرتبط

دوره آموزش سیستم های اعلان حریق

8- پیشنهادات و سوالات شما

تجربیات، پیشنهادات و سوالات خود را در خصوص آشکارسازهای شعله با ما در میان بگذارید. بی صبرانه منتظر نظرات شما هستیم.

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

فایرتریس (Firetrace)، یک سیستم اطفای حریق خودکار مقرون به صرفه برای تجهیزات حساس، سیستم های برقی و الکتریکی و انواع تابلوهای کنترلی و برقی ارائه می دهد. اثربخشی واقعی سیستم Firetrace، بخاطر شلنگ آشکارسازی آن (سنسور حرارتی خطی پنوماتیکی) است که دمای حریق را با دقت بالا تشخصی داده و به بهره بردار سیستم این قابلیت را می دهد که با سرعت و بصورت مؤثری بتواند عکس العمل نشان دهد. این آشکارسازی منحصر به فرد می تواند در کوچکترین تابلوهای برق یا سرور و همچنین در پیچیده ترین و بزرگترین تابلو ها مورد استفاده قرار گیرد و این اطمینان را بدهد که آشکارسازی همیشه در دست انجام است.

یک سیستم Firetrace، در هرجایی که خطر حریق وجود دارد می تواند استفاده شود و انعطاف پذیری بالایی برای استفاده در تقریبا همه محیط هایی همچون تجهیزات صنعتی، خودروهای اضطراری و سنتی، انبار تجهیزات، انواع تابلوهای کنترلی و برق و… دارد

سیستم اطفای حریق Firetrace، از دستگاه های CNC  و هود بخار گرفته تا اطفای حریق اتوبوس، می تواند راه حلی قابل اعتماد برای سیستم های اطفای حریق خودکار تجهیزات و تاسیسات حساس پروژه باشد. سیستم اطفای حریق Firetrace، با سرعت حریق را آشکار کرده و مستقیما در همان محل بصورت خودکار و مؤثر حریق را خاموش می کند.

• این سیستم کاملا خودکار و مستقل بوده و هیچگونه تغذیه الکتریکی نیاز ندارد و در زمان قطع برق، کاملا در حالت آماده باش برای انجام عملیات اطفای حریق باقی می ماند.
• نیاز به کنترل پنل اطفای حریق گران قیمت ندارد و از این نظر مقرون به صرفه ترین سیستم اطفای حریق موجود می باشد.
• دارای گواهینامه های و تاییدیه های بین المللی نظیر UL، CE، FM و ULC است.
• این سیستم می تواند با انواع عامل های اطفای حریق اقتصادی موجود شامل عامل های پاک، فوم و شیمیایی خشک شامل موارد زیر طراحی شود.
• 

–          FE-227 (HFC-227ea)

–          HFC-23

–          HFC-236fa

–          HFC-125

–          Foam

–          CO2

–          3M^TM Novec^TM 1230 Fluid

–          Dry Chemical

• تنها در چند ساعت برای یک کاربرد و طراحی ساده زمان می برد تا نصب شود و بنابراین به طور قابل توجهی هزینه های نصب آن کاهش می یابد.
• ویژگی های قابل اطمینان شلنگ آشکارسازی Firetrace که عملا تخلیه اشتباهی، زمان و هزینه های بعدی را کاهش می دهد.
• شلنگ های آشکارسازی انعطاف پذیر، حفاظت در محیط هایی که دسترسی به آنها سخت و مشکل است، جایی که سایر روش های آشکارسازی نمی تواند استفاده شود را پوشش می دهد.
• از شلنگ های آشکارسازی محکم تر می توان در محیط های خشن، جایی که سایر سیستم های آشکارسازی رو به زوال می روند و سیستم را ناکارآمد می کنند، می توان استفاده نمود.

سیستم با تخلیه مستقیم

فایرتریس (Firetrace) مستقیم، سیستم حفاظت از حریق را با استفاده از شلنگ فایرتریس تخلیه می کند که این شلنگ هم کار آشکارسازی حریق و هم کار تخلیه ماده اطفایی را در محل خطر انجام می دهد. هنگامی که حریق شروع می شود، بخشی از شلنگ که نزدیکتر به حریق است گرم شده و پاره می شود و به نوعی به نازل تخلیه موثری تبدیل می شود. سپس با تخلیه ماده اطفایی سیلندر از طریق قسمت پاره شده شلنگ و اطفای موثر حریق، فشار افت می کند. برای محافظت از فضای بیشتر در مقابل حریق، می توان از شلنگ های فایرتریس بیشتری استفاده کرد.

سیستم تخلیه غیر مستقیم

سیستم حفاظت از حریق غیر مستقیم Firetrace، از شیلنگ Firetrace، به عنوان آشکارساز حریق و فعال کننده سیستم استفاده می کند ولی به عنوان مسیر تخلیه ماده اطفایی از این شیلنگ استفاده نمی شود. هنگامی که شیلنگ حریق را حس می کند، پاره شده و در نتیجه باعث افت فشار می شود که این افت فشار، شیر غیرمستقیم را فعال می کند. بنابراین عامل اطفایی درون سیلندر از طریق نازل ها تخلیه می شوند که فضای تحت حفاظت را از ماده شیمیایی اختصاصی اطفای حریق پر می کند و بصورت مؤثری حریق را با سرعت و بطور کامل اطفا می کند.

این سیستم معمولا در فضاهای بزرگی استفاده می شود که نیاز به مقادیر زیادی از عامل اطفایی دارند تا بصورت مؤثر، حریق را اطفا کنند. چندین نازل تخلیه ممکن است برای تامین نیازمندی های کاربرد مورد نظر مورد استفاده قرار گیرند.

سیستم تخلیه غیر مستقیم فشار بالا

سیستم حفاظت از حریق غیر مستقیم فشار بالای Firetrace، از شیلنگ Firetrace، به عنوان آشکارساز حریق و فعال کننده سیستم استفاده می کند ولی به عنوان مسیر تخلیه ماده اطفایی از این شیلنگ استفاده نمی شود.

• هنگامی که شیلنگ حریق را حس می کند، پاره شده و در نتیجه باعث افت فشار می شود که این افت فشار، شیر غیرمستقیم را فعال می کند. سپس دی اکسید کربن (CO2) درون سیلندرهای اطفای حریق، از مسیر شبکه لوله کشی ثابت و نازل های تخلیه، در محل مورد نظر تخلیه شده و حریق را با سرعت و بطور کامل اطفا می کند. چندین نازل تخلیه ممکن است برای تامین نیازمندی های کاربرد مورد نظر مورد استفاده قرار گیرند.
• یکی از مزایای استفاده از CO2  به عنوان عامل اطفای حریق، عدم تاثیر نامطلوب زیست محیطی آن است. دی اکسید کربن (CO2) هیچ تاثیری بر لایه ازن ندارد و به اثر گلخانه ای کمک نمی کند و همانند سایر عامل های اطفایی، با سرعت و راحت در تمام نواحی مورد حفاظت و درون تابلوهای برق و کنترلی نفوذ می کند.
• همیشه جوانب احتیاط را در نظر داشته باشید که هرگز از سیستم CO2 برای محیط هایی که معمولا انسانها در آنجا حضور دارند استفاده نکنید. حتی مقدار کم CO2 می تواند مضر باشد و در صورت استنشاق می تواند کشنده باشد.

کاربردهای فایرتریس (Firetrace)

کاربردهای صنعتی

• اتاق های کامپیوتر و سرور
• تجهیزات مخابراتی
• مخازن تمیزکننده ماشین آلات CNC
• جمع کننده گرد و غبار
• تابلوهای کنترل برق
• ماشن آلات EDM
• هود بخار
• کمد آزمایشگاه های خطرناک
• توربین های بادی

بر روی وسایل نقلیه جاده

• خودروهای سواری
• اتوبوس ها
• خودروهای علف زنی (کمباین)
• وسایل نقلیه نظامی
• تجهیزات کشاورزی
• خودرو و تجهیزات سنگین راهداری
• 

حمل و نقل عمومی

سایر کاربردها

• فرودگاه ها
• هواپیما

تاییدیه های فایرتریس (Firetrace)

• UL
• ULC
• FM
• CE

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

بالغ بر بیست سال، CROSS ZONE یا قرار دادن دتکتورها در حالت ضربدری جهت آشکار سازی بهترین تکنیک برای طراح قسمت اعلان سیستم اطفاء اتوماتیک بوده است. این تکنیک برای مقایسه وضعیت محل در زمان حریق و یا لازمه استانداردی جهت تایید دو دتکتور در زمان آلارم پیش از فعال نمودن سیستم اطفاء به صورت اتوماتیک استفاده می شود.

دتکتورهای دود با توجه به اینکه به گرد و غبار نیز حساس می باشند به مراتب تولید آلارمهای کاذب می نمایند. از اینرو CROSS ZONE در حالتی که تاییدیه دو دتکتور را جهت فعالسازی اطفاء اتوماتیک به همراه دارد و با توجه به نقص مذکور دتکتور های دود به عنوان استاندارد در طراحی سیستمهای اطفاء در صنایع مختلف به کار گرفته می شود. این نوع از طراحی سیستم در انواع سیستمهای اطفاء اتوماتیک از قبیل سیستم های اطفاء آب و یا CLEAN AGENT ها مورد استفاده قرار می گیرد. هر چند بسیاری از کارفرمایان تفاوت نصب و برنامه ریزی بین سیستم اعلان یک نوع دتکتور را با شیوه استفاده از چند نوع دتکتور و شیوه CROSS ZONE که دو زون مختلف را در هر ناحیه اطفاء جهت اعلان حریق در نظر می گیرد نمی دانند.

از مزیتهای این روش افزایش ضریب اطمینان از وقوع واقعی حریق پیش از تخلیه سیستم اطفاء می باشد.

جدول زیر چندین نمونه از آرایش CROSS ZONE  در طراحی سیستم چند دتکتوری را نشان می دهد.

دیدگاه نوعی در زمان طراحی و استفاده از CROSS ZONE، دتکتورهای نقطه ای از قبیل دتکتورهای دود نوع  یونیزاسیون و اپتیکال را مورد استفاده قرار می دهد. دتکتورهای دود یونیزاسیون با توجه به ویژگیهای ذاتی برای حریق های با سرعت بالا که مولکولهای دود آن در زمان سوختن از اجزای کوچکتری تشکیل شده اند، بسیار ایده ال می باشند. دتکتورهای دود اپتیکال برای حریق های با سرعت پایین که مولکولهای دود بزرگتری تولید می کنند مناسب تر می باشند. بسته به نوع حریق زمان پاسخدهی دو نوع دتکتور دود ذکر شده متفاوت می باشد، اما در نهایت هر دو نوع حریق را آشکارسازی می کنند. آشکار سازی CROSS ZONE  شیوه استفاده از چند نوع دتکتور را نیز مورد استفاده قرار می دهد تا میزان آلارم های کاذب کاهش یافته و در نتیجه وقوع اطفاء حریق بدون حضور آتش به پایین ترین حد خود برسد.    

بصورت متناوب بعضی سیستم های آشکارسازی CROSS ZONE، تنها از یک نوع دتکتور استفاده می کنند. بسیاری این نوع را از آنجایی که منطق کنترلی سیستم اعلان حریق را با شمارش تعداد دتکتورها درگیر می کند COUNTING ZONE می نامند. این دیدگاه تنها با استفاده از دتکتورهای آدرس پذیر و از آنجاییکه کنترل پنل های آدرسپذیر می توانند هر دتکتور را به صورت مجزا شناسایی کنند  و در نتیجه آنها را مورد شمارش قرار دهند، قابل پیاده سازی می باشد. زمانیکه سیگنال آلارم از اولین دتکتور به کنترل پنل ارسال می شود، این وضعیت به عنوان PRE_ALARM سیستم در نظر گرفته می شود و زمانی که دومین دتکتور سیگنال آلارم را ارسال می کند، کنترل پنل دستور اطفاء اتوماتیک را جهت فعالسازی سیستم اطفاء صادر می کند.

کنترل پنل های متعارف و آدرس پذیر

در سیستم اعلان حریق متعارف، آشکارسازی CROSS ZONE نیاز به دو مدار مجزا فیزیکی جهت آشکار سازی دارد. دتکتورها به گونه ای چیده می شوند که در دو زون کاملا مجزا قرار بگیرند (شکل 1). به بیان دیگر نیمی از دتکتورها در مدار اول و نیمی دیگر در مدار دوم نصب می شوند. در صورتیکه یک یا چند دتکتور از یک زون فعال شوند کنترل پنل این وضعیت را به عنوان PRE_ALARM در نظر می گیرد. به محض اینکه یک دتکتور از زون دیگر فعال شود، این وضعیت به عنوان آلارم در نظر گرفته شده و دستور اطفاء اتوماتیک صادر می شود.

ازسوی دیگر، آشکارسازیCROSS ZONE با کنترل پنل آدرس پذیر مانند نوع متعارف به مدارهای مجزا نیازی ندارد. ترجیحا هر دتکتور دارای یک آدرس مجزا بوده و در زمان ارسال سیگنال آلارم این آدرس نیز به کنترل پنل ارسال می گردد. در زمان برنامه ریزی کنترل پنل آدرس پذیر هر یک از دتکتورهای آدرسپذیر بصورت نزم افزاری به یک زون از دو زونی که لازمه استاندارد اطفاء اتوماتیک می باشند نسبت داده می شوند. به عبارت دیگر، نیمی از دتکتور ها به صورت نرم افزاری در یک زون و نیمی دیگر در زون دوم قرار می گیرند (شکل 2). زمانیکه دتکتور اول سیگنال آلارم را ارسال می کند، کنترل پنل از روی آدرس آن، زون مربوط به دتکتور را تشخیص داده و این وضعیت را به عنوان PRE_ALARM در نظر می گیرد. به محض اینکه سیگنال آلارم از دتکتور زون دیگر به کنترل پنل می رسد، کنترل پنل با اعلان وضعیت آلارم دستور اطفاء اتوماتیک را صادر می نماید.

دتکتور دود نمونه گیر هوا (AIR SAMPLING SMOKE DETECTOR)

در زمان طراحی سیستم اطفاء حریق برای اتاق اطلاعات (DATA CENTER) یا مرکز ارتباطات (TELECOMUNICATION  FACILITY) این موضوع که باید بین نیاز به امکان اعلان آلارم سریع و نیاز  به بهبود تخلیه سیستم اطفاء به شکل غیر ضروری تعادل برقرار شود، بسیار حائض اهمیت می باشد. به همین منظور، تعداد رو به رشدی از طراحان سیستم اطفاء اتوماتیک، دتکتور نمونه گیر دود را در آشکارسازی CROSS ZONE  قرار می دهند. در بسیاری از موارد دتکتور دود نمونه گیر هوا با دتکتورهای نقطه ای به صورت CROSS ZONE در نظر گرفته شده تا سیستم اطفاء اتوماتیک را فعال نمایند. دتکتورهای دود نمونه گیر هوا قابلیت آشکارسازی حتی غلظت های بسیار پایین دود را داشته و امکان آشکارسازی سریع حریق را در محیط های خاص فراهم می آورند. این نوع از تکنیک CROSS ZONE با قرار دادن دتکتور دود نمونه گیر هوا در زون یک و دتکتور دود نقطه ای در زون دو، پیکره بندی و مورد استفاده قرار می گیرد. از نظر نوعی، سیگنال آلارمی که از دتکتور دود نمونه گیر هوا در ابتدا دریافت می شود به عنوان PRE_ALARM شناخته می شود. اغلب اوقات نفرات تاسیسات چندین دقیقه برای خاموش کردن حریق در مراحل اولیه شروع آن فرصت دارند. در صورتیکه این اتفاق نیافتد دتکتور نقطه ای نیز با تشخیص دود حاصل از حریق، سیگنال آلارم را به کنترل پنل اعلان و با قرار گرفتن کنترل پنل در وضعیت آلارم، دستور اطفاء اتوماتیک توسط سیستم کنترلی صادر می شود.

به کار گیری آشکارسازی CROSS ZONE به همراه سیستم اطفاء در طراحی بسیار منطقی می باشد.

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

اینکه باطری های LEAD-ACID در زمان شارژ با آزادسازی گاز هیدروژن می توانند پتانسیل وقوع انفجار را بوجود بیاورند دانش و مطلب مشترک و صحیحی است. در سال 2001، یک انفجار در اثر آزاد شدن گاز هیدروژن در اتاق UPS در محل شارژ باطری داخل یکی از مراکز داده در کالیفرنیا  اتفاق افتاد. خوشبختانه کسی آسیب ندید، اما به هر حال مرکز داده متحمل خسارت بسیار سنگینی شامل خرابی سقف و چندین دیوار شد. این انفجار همچنین سوراخ بسیار بزرگی در سقف ساختمان بوجود آورد. متاسفانه، دلیل اصلی انفجار ناشناخته باقی ماند. مالک اصلی مرکز داده هر دو سیستم تخلیه هوا و گازسنجی هیدروژن را در اتاق UPS نصب کرده بود. زمان حضور واحد آتش نشانی سیستم گاز سنجی در حال نشان دادن وضعیت آلارم بود. طی بررسی های به عمل آمده، چندین ساکن در محل وقوع انفجار گزارش دادند که از سه روز قبل از انفجار صدای آلارم سیستم را می شنیدند.

هر دو سیستم آشکارساز گاز هیدروژن و تخلیه هوای محیط برای اتاق باطری لازم می باشند اما می توان گفت که صرف حضور این تجهیزات برای تامین ایمنی این محل کفایت نمی کنند. حال سوال اینجاست که چطور می توان از این قبیل اتفاقات در مرکز داده جلوگیری نمود؟ 

در سر فصل شماره 320 از استاندارد NFPA70E -استاندارد ایمنی برقی در محیط های کار-، طراحان و مالکین ساختمانی می توانند ملزومات و تجهیزات مورد نیاز برای تامین ایمنی اتاق شارژ باطری را بیابند. این استاندارد نیاز به سیستم تخلیه هوای محیط مجهز به اگزوز تخلیه هوا از داخل محیط به محیط بیرون را از ملزومات می داند. از آنجاییکه گاز هیدروژن از هوای اتاق سبکتر است، اگزوز سیستم مذکور باید در بالاترین ارتفاع ممکن در اتاق تعبیه شود که در نهایت با پیکره بندی مناسب غلظت گاز هیدروژن را تا کمتر از 1 درصد حجمی کاهش بدهد. (زمانی که غلظت گاز هیدروژن به 4 درصد حجمی برسد در واقع آستانه انفجار این گاز شکل می گیرد).

اما به چه صورت سیستم حفاظت در مقابل حریق با سیستم تخلیه محیط واکنش نشان می دهد و چه نقشی باید در اطلاع رسانی به ساکنین محل ایفا نماید. پاسخ بسیار ساده است: سیستم حفاظت در مقابل حریق باید به هر دو سیستم آشکارسازی گاز هیدروژن و دود مجهز شده و بر سیستم اعلان به ساکنین و همچنین کنترل سیستم تخلیه هوای محیط کنترل داشته باشد.

مدیران مراکز داده که بر روی بالاترین زمان عملکرد بدون خطای سیستم های خود تمرکز دارند این مسئله که فراهم سازی یک سیستم حفاظتی خوب در مقابل حریق نه تنها در اتاقهای سرور بلکه در فضاهای شامل تجهیزات توزیع توان نیز لازم می باشد را به درستی تشخیص می دهند. استفاده از سیستم های نمونه گیر هوای محیط به عنوان سیستم حفاظت از حریق در اتاقهای پروسس، اتاقهای توزیع توان و اتاق باطری برای  مهندسین مشاور رایج می باشد.

شرکت VESDA تولید کننده سیستم نمونه گیر هوای محیط یک سیستم که هم شامل آشکار سازی حریق و هم آشکار سازی گاز در اتاقهای باطری می باشد را به مدیران مراکز داده پیشنهاد می دهد. این سیستم از لوله های سیستم آشکار ساز دود نمونه گیر هوای محیط برای تشخیص آستانه خطر وجود گاز هیدروژن به سادگی استفاده می کند که این امر بسیار صرفه اقتصادی بالایی دارد.

آشکار ساز گاز ECO در سیستم پایین دست، در مسیر لوله های نمونه گیری هوا در اتاق باطری نصب می شود و هردو گزینه رله خروجی و خروجی آنالوگ (20-4 میلی آمپر)  را جهت استفاده فراهم می کند که می تواند بوسیله سیستم اعلان حریق یا سیستم کنترل مرکزی ساختمان مانیتور شود. همچنین می تواند جهت فعالسازی سیستم تخلیه هوای محیط در اتاق باطری مورد استفاده قرار بگیرد که کنترل سوئیچ جریان و یا جریان هوای فن سیستم تخلیه هوای محیط نیز باید توسط این سیستم صورت پذیرد.

یکی از قسمت های مهم در سیستم آشکار سازی گاز برنامه ریزی مناسب بخش کنترلی می باشد. فن خارج کننده هوا باید به صورت متناوب جهت کاستن غلظت هیدروژن در هوای محیط فعال گردد. کنترل پنل اعلان حریق می تواند جهت اعلان محلی در زمانیکه غلظت گاز هیدروژن از درصد مجاز تجاوز می کند به کار گرفته شود. تجهیزات اخباری از قبیل آژیر و فلاشر بهتر است در داخل و خارج اتاق باطری در محل خروج و ورود در نظر گرفته شوند. بعلاوه باید یک سیستم اعلان برای اعلان مشترک در زمان اضطراری در نظر گرفته شود. با توجه به نوع تاسیسات ممکن است نیاز به تخلیه افراد در محیط در زمانهایی که غلظت گاز هیدروژن به 4 درصد حجمی می رسد باشد و از این رو کنترل پنل و یا سیستم اعلان حریق برای این امر باید برنامه ریزی شود و همزمان سیستم اعلان عمومی اطلاع رسانی نماید.

در نهایت جهت قطع سیستم شارژ باطری در شرایط ناایمن غلظت گاز هیدروژن (در صورتیکه سیستم پشتیبان موجود باشد) تا زمان خروج از وضعیت اضطرار باید تمهیداتی اندیشیده شود. واکنش مناسب در زمان اضطرار به تجهیزات استفاده شده و میزان آگاهی نفرات حاضر در محل باز می گردد. در وضعیتی که نفرات حاضر از دانش و آموزش کافی برخوردار نمی باشند حتما سیستم شارژ باید از مدار خارج شود.

همچنین استفاده از تجهیزات ضد انفجار در اتاقهای باطری که باطری های تر اسیدی در آنها نگهداری و شارژ می شوند اکیدا توصیه می شود.

در نهایت می توان گفت با طراحی مناسب سیستم حفاظت از حریق و البته بازرسی دوره ای این سیستم به سادگی می توان از وقوع انفجار و مشکلات نشت گاز هیدروژن جلوگیری نمود.

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

گاز HFC227ea با برند تجاری FM200  یک گاز اطفا حریق غیر سمی، بدون رنگ، سازگار با محیط زیست و نارسانای الکتریکی است که برای انسان مضر نمی‌باشد. این گاز با ورود به زنجیره ماده سوختنی و اکسیژن محیط باعث خاموش شدن شعله های آتش شده و پس از عملیات اطفاء معمولا دارای پسماندی نمی‌باشد که این مهم ضمن به حداقل رساندن آسیب های احتمالی حاصل از عملیات اطفا حریق، موجب کاهش زمان تعطیلی محل حریق پس از عملیات اطفا خواهد شد. از همین رو سیستم اطفای حریق FM200  یکی از خاموش کننده های مورد تایید سازمان های جهانی همچون NFPA، EPA و …پذیرفته شده و استفاده از این سیستم در بیش از هفتاد کشور جهان و بیش از صدها هزار پایگاه مختلف رایج و مرسوم گشته است.

روش عملکرد سیستم برای مهار و اطفا حریق چگونه است؟

مکانیسم و نحوه عملکرد اصلی این گاز برای مهار آتش از طریق تجزیه ساختاری ناشی از حرارت و در نتیجه جذب حرارت که یکی از عوامل شیوع آتش است می باشد. به عبارت دیگر این گاز با جذب حرارت محیط حریق و تجزیه شیمیایی، خود باعث حذف عامل اولیه حریق یعنی حرارت و شعله خواهد شد.

مشخصات علمی گازFM200  چیست؟

گاز اطفا FM200 یا HFC-227ea از ترکیب شیمیایی عناصر کربن، فلوئور و هیدروژن تولید می شود. برخی از مشخصات فنی این گاز به شرح زیر می باشد:
نام شیمیایی:  Heptafluoro Propane
فرمول شیمیایی: CF3CHFCF3
نام محصول:  HFC-227ea
وزن مولکولی: ۱۷۰
چگالی در حالت مایع: ۱۴۰۷ kg/m
دمای بحرانی: ۱۰۱٫۷C
فشار بحرانی: ۲۹٫۱۲ bar
غلظت طراحی برای کلاس A حریق: ۷٫۵%
غلظت بدون اثر این گاز بر روی انسان (NOAEL) به درصد: 9%
غلظت کم اثر این گاز بر روی انسان(NOAEL) به درصد: 10.5%

میزان خطر گاز اطفا FM200 برای انسان

برای قرارگیری در معرض این گاز در غلظت های مختلف، محدوده زمانی مشخصی تعریف شده است، به عنوان مثال بر طبق استاندارد NFPA-2001 مدت زمان مجاز قرارگیری در معرض این گاز برای غلظت های کمتر 10.5 درصد، ۵ دقیقه و برای غلظت ۱۲ درصد ۴۹ ثانیه می باشد. باید توجه داشت که یکی از ویژگی های گاز اطفا حریق FM200 (HFC-227ea) معتبر و قابل اطمینان، UL Listed  و FM Approved بودن آن است که تضمینی بر عملکرد امن و بدون خطر این گاز می باشد. بر همین اساس سیستم FM200 برای استفاده در مکان هایی با فضای بسته که دارای اپراتور می باشند کاربرد دارد.

استفاده از سیستم اطفا حریق FM200 برای چه مکان هایی مناسب است؟

به دلیل نوع عملکرد سیستم اطفاء FM200 و همچنین به علت قدرت خاموش کنندگی بالا و خاصیت سمی کم، استفاده از این گاز در مکان های بسته کاربرد دارد. از جمله مکان هایی که این سیستم برای استفاده در آنها مناسب می باشد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• محل نگهداری تجهیزات مخابراتی
• اتاق سرور و رایانش مرکزی
• اتقاق های مانیتورینگ و کنترل
• مراکز آرشیو اسناد و مدارک و بایگانی ها
• موزه ها، نمایشگاه ها
• مراکز نگهداری تجهیزات و مواد پزشکی و دارویی
• مراکز انبارش و ذخیره سازی داده ها
• و سایر موارد دیگر …

مزایا و برتری های سیستم اطفا حریق  FM200

مزیت اصلی این سیستم، استفاده میزان کمی از این گاز برای خاموش کردن حریق می باشد، این به معنی نیاز به سیلندر های نگهداری کمتر و کوچکتر و در نتیجه نیاز به فضای کمتر برای نگهداری و ذخیره سازی گاز اطفای FM200 می باشد.
سیستم اطفا حریق FM200 برای خاموش کردن حریق در کمتر از 10 ثانیه طراحی شده و در این مدت زمان کوتاه از بروز حریق های با عامل الکتریکی، مواد و مایعات آتش زا و … جلوگیری می کند که این مهم باعث کاهش خسارت های قابل توجه خواهد شد.
مدت زمان کوتاه اطفا حریق در سیستم FM200 باعث کاهش خسارت ها و هزینه های تعمیر و بازساری در پی آتش سوزی خواهد شد.
شارژ مجدد سیستم اطفا حریق FM200 بسیار ساده و مقرون به صرفه می باشد و این مهم به خودی خود باعث کاهش زمان آماده سازی سیستم و در نتیجه کاهش احتمال خطر برای محل مورد استفاده خواهد شد.
گاز اطفا حریق FM200 به عنوان یک گاز غیر سمی طبقه بندی شده است بر همین اساس استفاده از این سیستم در محیط های بسته بدون خطر می باشد. ایمنی و بی خطری گاز FM200 در بیش از یک دهه تجربه و مطالعات گسترده علمی در آزمایشگاه های تخصصی اثبات شده است.
علاوه بر مزایای بیشمار سیستم در مهار آتش سوزی می توان به برتری این سیستم در حفاظت و سازگاری از محیط نیز اشاره کرد. از آنجایی که گاز اطفا FM200 هیچ تأثیر منفی بر روی لایه ازون کره زمین نداشته استقبال و استفاده از این سیستم در سراسر جهان به صورت قابل توجهی رو به رشد می باشد.

لیست برخی از مهمترین مزایا و ویژگی های سیستم اطفا حریق FM200 به شرح زیر می باشد:

• جایگزینی مناسب برای هالون ۱۳۰۱
• قابلیت اطفا حریق در مدت زمان کوتاه ( در حدود ۱۰ ثانیه)
• غلظت طراحی بسیار پایین (۷ درصد)
• فشار ذخیره سازی پایین 24 و 42 بار
• نیاز به تعداد سیلندر کم جهت ذخیره سازی گاز
• نداشتن اثرات مخرب بر روی تجهیزات پس از عملکرد و تخلیه
• عایق جریان الکتریکی
• عدم تاثیر مخرب بر لایه ازون (عمر کوتاه در جو حدود 30 سال)
• عدم کاهش قابل ملاحظه اکسیژن پس از تخلیه
• عدم ایجاد برودت شدید پس از تخلیه

نکات ایمنی قابل توجه درباره گاز اطفا FM200

اگر چه بر طبق استاندارهای جهان این گاز در لیست گازهای قابل استفاده در فضاهای بسته قرار گرفته است ولی برخی دستورالعمل های حفاظتی برای تماس انسان با این گاز به شرح زیر اعلام شده است:

برخورد و تماس حالت مایع این ماده و یا حالت گاز در فاصله های بسیار نزدیک با پوست انسان ممکن است موجب یخ زدگی شود.
گاز اطفا FM200 در دماهای بالاتر از 700 درجه سانتی گراد به گاز هیدروژن فلوراید تبدیل خواهد شد که البته با توجه به طراحی این سیستم برای خاموشی آتش و اطفا حریق در کمتر از 10 ثانیه مقدار تولید این گاز به حداقل رسیده است.
کپسول حاوی گاز اطفا FM200 باید با احتیاط حمل شود. همچنین تجهیزات ایمنی کنترل نزول ناگهانی گاز در زمانی که کپسول به سیستم تخلیه متصل نیست و مهار نشده است باید در محل مناسب و در دسترس باشد.

لینک های مرتبط:

لینک دوره آموزش سیستم اطفای حریق FM200

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

استاندارد آمریکایی NFPA72 یکی از بروز ترین استانداردهای طراحی سیستم های اعلان حریق می باشد که هر سه سال به روز رسانی می شود. آخرین نسخه این استاندارد (نسخه 2016) به تازگی منتشر شده است که در این هفته نامه به صورت رایگان برای علاقمندان به طراحی این گونه سیستم ها برای دانلود قرار داده شده است.

استاندارد NFPA72 موارد زیر را پوشش می دهد:

کاربردها، نصب، جانمایی، عملکرد، بازرسی، تست و تعمیر و نگهداری سیستم های اعلان حریق، ایستگاه های نظارت بر سیستم های آلارم، سیستم های گزارش دهی هشدارهای اضطراری عمومی، تجهیزات هشدار حریق و سیستم های ارتباطی اضطراری (ECS) و تجهیزات آنها.

برای دانلود استاندارد NFPA 72 بر روی لینک یا تصویر زیر کلیک نمایید!

دانلود رایگان استاندارد NFPA 72 نسخه 2016

خرید مجموعه کامل استانداردهای NFPA آپدیت شده تا سال 2016

پیشنهادات و انتقادات خود را با ما در میان بگذارید.

بهترین نوع آشکارسازی دود برای فضاهای وسیع و محیط های  باز

آشکار سازی دود با تکنولوژی قدیمی ، همانند آشکارسازهای دود خطی (Beam Detector) یا آشکارسازهای دود نقطه ای طبق تجربیات گذشته برای فضاهای با وسعت بالا و محیط باز با چالش های گوناگونی روبرو بوده اند.

 در اینگونه فضاها به دلیل نوع چیدمان آشکارسازهای دود، مشکلاتی از قبیل ارتفاع بلند سقف ها و یا گاها جریان هوا سبب رقیق شدن دودی می شود که به آشکار ساز می رسد و این امر عملکرد آشکارساز را بسیار ضعیف می نماید.

که البته این تنها مشکل پیش رو نیست، بلکه تست و نگهداری دوره ای این تجهیزات نیز به سختی انجام می گیرد.

مسئله بسیار مهمی که در شیوه آشکارسازی دود در محیط های وسیع  به روشهای سنتی وجود دارد این است که مدت زمان بسیار زیادی طول می کشد تا دود تشخیص داده شود و این امر حفاظت از اموال  را در مقابل تهدید آتش سوزی در فضاهایی نظیر نیروگاه ها، انبارها، سالن های مختلف از جمله سالن های ورزشی، تونل ها و یا در محیط های بیرونی از قبیل انبارهای فضای باز، انبارهای الوار و یا باراندازها با مشکلات فراوانی مواجه می کند.

آشکارسازهای دود ویدئویی یا دوربین های آشکارسازی دود که به اختصار (VISD) گفته می شوند بسیاری از این مشکلات را بر طرف می کنند.

این نوع از آشکارسازها، دود را دقیقا در محل تولید آن یعنی در محلی که آتش پدید آمده است تشخیص می دهند و با این وجود نیازی به انتظار جهت بالا آمدن دود و یا حرارت برای تشخیص آتش ندارند.

دوربین آشکارسازی دود یک تکنولوژی مبتکرانه است که در آن از تکنولوژی دوربین های دیجیتال و نرم افزار پردازشگر استفاده شده است. این تکنولوژی بسیار قدرتمند و با سرعت عملکردی بالاست که می تواند بین شعله و دود در زمان تشخیص تمایز قائل شود. از همه مهمتر اینکه این دوربین می تواند عکسی در زمان واقعه  جهت بازبینی لحظه ای فراهم کند که به اپراتور کمک می کند تا به سرعت محل وقوع آتش را تشخیص و عکس العمل مناسب را نشان دهد.

همانند سایر سیستم های حفاظتی، دوربین آشکار ساز دود رخداد پیش آمده را ضبط می کند تا بررسی های لازم جهت برنامه ریزی اقدامات پیشگیرانه صورت پذیرد.

چگونگی عملکرد دوربین های آشکارساز دود

تکنولوژی ساخت آن مشابه سایر دوربین های آنالیز کننده در صنعت سیستم های حفاظتی  است. این نوع دوربین ها برای تشخیص شعله و یا دود طراحی شده اند که بهترین نشانه ها در زمان وقوع آتش می باشند. عکسی که با دوربین گرفته می شود به یک پروسسور ارسال شده که کار آن آنالیز تصاویر جهت تشخیص دود  و یا شعله است و در زمانی که پروسسور دوربین، دود و یا شعله را تشخیص بدهد یک سیگنال به سیستم اعلان حریق ارسال می کند. دقیقا همانند سایر آشکارسازهای آتش.

 در طول سالیانی که این تجهیز در سایت های مختلف نصب و مورد تست و بهره برداری قرار گرفته است نرم افزار داخلی آن بسیار تغییر کرده و دوربینهای نسل جدید بسیار قابل اطمینان تر شده اند که از آن جمله می توان به محدود شدن آلارم های کاذب و آشکارسازی واقعی آتش توسط این تجهیز اشاره نمود. 
 

این نوع دوربین ها بهتر است در چه مکان هایی مورد استفاده قرار بگیرند :

    ·         تاسیسات مشخص
    ·         فضاهای بزرگ دارای سقف های بلند
    ·         فضاهایی که در آنها تجهیزات و اموال با ارزش نگهداری می شود.
    ·         جهت آشکار سازی آتش در فضاهای بیرونی

استفاده از دوربین های آشکار ساز برای آشکار سازی شعله

یکی از مشخصه های ویژه و بارز این نوع از آشکارسازها قابلیت تشخیص شعله در زمان  وقوع حریق است. پروسسور این آشکارساز با تشخیص تغییرات روشنایی نور در پیکسل عکس های مختلف که توسط دوربین گرفته می شود در زمانی که میزان این تغییرات به اندازه یک شعله تشخیص داده شود آنرا به عنوان آلارم آتش به سیستم اعلان حریق ارسال می کند.

استفاده از دوربین های آشکار ساز برای آشکار سازی دود

در این مورد نیز همانند آشکارسازی که برای تشخیص شعله انجام می گیرد پیکسل به پیکسل عکس های گرفته شده آنالیز و با یکدیگر مقایسه می شود و در صورتیکه هرگونه فضای کدر که به دلیل وجود و حرکت دود در زمان مقایسه عکس ها نسبت به هم مشاهده شود یک سیگنال  آلارم آتش به سیستم اعلان حریق ارسال می کند.

 آشکار سازی فعال و پیش فعال

دوربین آشکار ساز دود جهت آشکار سازی نیازی به رسیدن شعله یا دود به داخل خود ندارد یعنی بصورت کاملا فعال همواره در جستجوی شعله و دود می باشد. در مقایسه با آشکار سازهای پیش فعال از قبیل آشکارساز دود نقطه ای

یا خطی، این نوع آشکار ساز سرعت پاسخدهی بسیار بالاتری دارد. آزمایشات صورت گرفته بر روی این نوع آشکار ساز نشان داده است که سرعت پاسخدهی آن همانند سایر  آشکارسازهای  فعال می باشد. در یک آزمایش ساده مشخص شد که سرعت پاسخدهی آن از آشکار ساز دود نمونه گیر هوا هم بالاتر بوده و واکنش سریعتری در تشخیص دود از خود نشان می دهد. همچنین از نظر سرعت تشخیص شعله آتش در زمان آتش سوزی سرعت واکنشی برابر با آشکارسازهای شعله نوع UV/IR  دارد. که تمام این مزیت ها نشان دهنده ارزش این نوع آشکار سازها برای استفاده در محیط های باز و فضاهای وسیع می باشد.

نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید!

یکی از روشهای آشکارسازی آتش استفاده ار آشکارسازهای حرارتی می باشد که در واقع عملکرد آنها بر اساس تشخیص حرارتی است که در زمان آتش سوزی توسط آتش تولید می شود. پیشینه استفاده از آنها به بیش از 30 سال گذشته باز می گرد.

تحقیق و توسعه در زمینه سیستم های اعلان حریق،  تکنولوژی های آشکارسازی و در راستای آن تکنولوژی های جدید را به خوبی بهبود بخشیده است.  علیرغم این موضوع که کمتر به راه های مقابله با آلارم های کاذب پرداخته شده است.

پیش از هر چیز بهتر است که ببینیم در واقع ماهیت آتش چیست، آتش که با عنوان عمل سوختن هم شناخته می شود در واقع مراحل واکنش شیمیایی گرمازایی است که بین یک ماده سوختنی  به همراه اکسید شدن آن در اثر حضور عامل سوزاننده اتفاق می افتد، گرما، دود و تشعشعات الکترمغناطیسی (نور یا شعله) اثرات این واکنش هستند. شکل زیر این واکنش را بهتر تشریح می کند.

تشخیص این مسئله بسیار مهم است  که  دود ترکيب کلوئيدى ذرات بسيار ريز مايع يا جامد در گاز و در واقع مخلوط ذرات معلق در هواست که در زمان سوختن، مجموعه ای از گاز و ذرات مایع و جامد را تشکیل می دهد.    

این موضوع از این رو بسیار حائز اهمیت است که چهار تکنولوژی موجود جهت آشکارسازی آتش (آشکارسازی دود، حرارت، شعله و آشکارسازی ترکیبی) برای شناسایی  سه خصیصه مشهود تولید شده به وسیله آتش یعنی دود، نور و حرارت می باشند.

آشکارسازهای حرارتی

دو شیوه مرسوم برای آشکارسازی آتش بوسیله حرارت تولید شده توسط آن وجود دارد :

1-    آشکارسازهای حرارتی با آشکار سازی در دمای ثابت : در زمان وقوع آتش با  افزایش دمای محیط به محض اینکه حرارت در کنار حسگر آشکارساز به دمای مشخصی برسد این نوع  آشکار ساز عمل می نماید. به این نوع، آشکارساز حرارتی دمای ثابت گفته می شود.

2-    آشکار ساز حرارتی با نرخ تغییرات دما: در صورتی که دمای محیط در زمان مشخصی  بیش از حد معمول افزایش پیدا کند آشکارساز عمل می نماید.

در طول سالیان گذشته پیوسته تکنولوژی آشکار سازی حرارت پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است. تکنولوژی ساخت این نوع آشکارسازها به چهار گونه تقسیم می شوند :

1-    آشکار سازهای حرارتی نوع الکترومکانیکی

همانگونه که نام آن مشخص می کند در این نوع ترکیب، حرکت مکانیکی در اثر گرما و بوجود آمدن جریان الکتریکی باعث عمل کردن آشکارساز می شود. چهار نوع بنیادی از آشکار ساز حرارتی دمای ثابت الکترو مکانیکی وجود دارد :

1- در نوع اول یک ترموستات شامل یک نوار  بی متال که یک سمت آن ثابت و طرف دیگر آزادانه حرکت می کند وجود داشته که در اثر افزایش دما طرف آزاد بی متال حرکت کرده و با یک رسانای الکتریسته برخورد می کند. در واقع حرکت قسمت متحرک بی متال و اتصال آن با رسانا یک مدار الکتریکی را بوجود می آورد که سبب ایجاد آلارم می شود.

2- در نوع دوم که بیشترین نوع آشکارساز نوع دما ثابت است؛ حسگر یک المان ذوب شونده (از جنس آلیاژی که در دمای خاص و مورد نظر ذوب می شود) است.   این نوع در سال های 1970 تا 2000 ابداع شد. آلیاژ ذوب شونده ترکیبی از دو یا چند فلز می باشد که دمای ذوب مشخص و پایینتر از دمای خاص مورد نظر دارند. زمانی که دمای محیط تا دمای  ذوب آلیاژ افزایش پیدا می کند آلیاژ همانند لحیم از حالت جامد به مایع تغییر شکل داده  و سبب می شود تا فشار پشت آن آزاد و یک مدار الکتریکی شکل بگیرد و باعث تولید آلارم شود.

3- نوع سوم در سیستم های بسیار قدیمی بکار گرفته می شد که شامل یک سیم حساس به دما بین دو نقطه رسانا بود . آشکارساز شامل یک سیم حساس به دماست که یک سمت آن ثابت بوده و طرف دیگر آن روی یک چرخ قرقره کوچک قرار دارد. در انتهای سیم یک وزنه کوچک جهت تنظیم میزان کشش سیم قرار می گیرد. زمانی که دما افزایش پیدا می کند سیم افزایش طول داده و وزنه پایین می آید. این سیستم طوری کالیبره می شود که در دمای خاص که سیم به میزان کشش خاصی رسیده است، برخورد وزنه با یک رسانا یک مدار الکتریکی را ساخته و اعلان آلارم می نماید. این نوع از آشکارسازها دیگر تولید نمی شوند.  

4- در نوع چهارم آشکارسازهای حرارتی الکترومکانیکی دما ثابت، آشکار ساز بصورت بسط داده شده است که به عنوان آشکارساز خطی حرارتی شناخته می شود که در بر گیرنده دو رشته رسانا به هم تابیده است که با روکش پلاستیکی مخصوص نارسانا از یکدیگر مجزا شده اند و بر روی مجموع آنها یک روکش وجود دارد. زمانی که دما در کنار این رشته ها تا درجه حرارت خاصی بالا می رود روکش پلاستیکی مخصوص آب شده و باعث اتصال کوتاه شدن دو رشته رسانا می شود که این امر با تشکیل یک مدار الکتریکی به سیستم مرکزی اعلان آلارم می نماید.

2- آشکارساز حرارتی نوع اپتو مکانیکی (نوری مکانیکی)

این نوع از آشکارسازها در واقع نوع بسیار پیشرفته آشکارسازهای الکترومکانیکی  هستند . این آشکار ساز شامل یک یا چند کابل فیبر نوری می باشد که به وسیله روکش نارسانا حساس به دما  از یکدیگر مجزا شده اند و با یک روکش بیرونی محافظت می شوند. نور متمرکز شده دائما در حال عبور از داخل فیبرها می باشد. زمانیکه دمای رو به افزایش در درجه حرارت خاصی روکش نارسانا را ذوب می کند درجه تابش نور داخل فیبر تغییر کرده و یا پیوستگی آن از بین می رود، این تغییر که بوسیله تجهیز مخصوص فیبر نوری در حال مانیتور شدن است به عنوان آلارم به سیستم مرکزی اعلان حریق گزارش دهی می کند. 

3- آشکارسازی حرارتی نوع الکترو پنوماتیکی

آشکارسازی الکترو پنوماتیکی با نرخ تغییرات دما برای اولین بار در سال 1941 برای ساخت آشکارسازهای حرارتی بکار گرفته شد. آشکارساز حرارتی الکتروپنوماتیکی در بر گیرنده محفظه مجرایی کنترل شده است و شامل یک دیافراگم می باشد که با تغییرات فشار بر مبنای نرخ تغییرات دمای محیط حرکت می کند. زمانی که دمای محیط سریعتر از نرخ کالیبره شده (که مجرای تخلیه برای آن نرخ طراحی شده است ) تغییر می کند دیافراگم به مقدار کافی حرکت کرده تا یک مدار الکتریکی ایجاد کند و آلارم آتش را بوجود بیاورد. مزیت اصلی این نوع آشکارساز این است که  تنها به دمای ثابتی محدود نشده و در یک بازه دمایی کار می کند.

4- آشکارساز حرارتی الکترونیکی (ترمیستور)

رایجترین نوع آشکارساز در کشور استرالیا ترمیستورها هستند که مجهز به یک تجهیز الکترونیکی یا  ترمیستور به عنوان المان حساس به حرارت می باشند. ترمیستور نوعی مقاومت است که مقاومت داخلی آن با دما تغییر می کند. این نوع آشکارسازها هم به عنوان آشکارساز دمای ثابت و هم حساس به نرخ تغییرات دما عمل می کنند که چگونگی این امر بستگی به نوع طراحی آن دارد. این نوع آشکارساز می تواند  شامل ویژگی هایی خاص جهت کاهش آلارم های کاذب باشد.  

پنج طبقه بندی دمایی برای آشکارسازهای حرارتی به منظور استفاده وجود دارد، این طبقه بندی ها بر اساس اینکه آشکارسازها دما ثابت یا حساس به تغییرات نرخ دما باشند انجام گرفته است. 

نوع A (نقطه سفید):

نوع دمای معمولی که ترکیب دو نوع دما ثابت (بین58 تا 88 درجه سانتیگراد) و حساس به تغییرات نرخ دمایی باشد.

نوع B (نقطه آبی):

 نوع دمای معمولی که صرفا نوع دما ثابت (بین58 تا 88 درجه سانتیگراد) می باشد.

نوع C (نقطه سبز):

نوع دمای بالا که ترکیب دو نوع دما ثابت (بین88 تا 132 درجه سانتیگراد) و حساس به تغییرات نرخ دما می باشد.

نوع D (نقطه قرمز):

نوع دمای بالا که صرفا نوع دما ثابت (بین88 تا 132 درجه سانتیگراد) می باشد.

نوع E (نقطه سبز):

نوع دما ثابت ویژه که در زمانی استفاده می شود که یکی انواع A تا D پاسخگوی نیازهای سیستم نباشد.

در آینده ای نزدیک این طبقه بندی با استاندارد ISO(AS 7240.5) که رنج وسیع تری از آشکارسازها را معرفی می کند جایگزین می شود. علیرغم اینکه آشکارسازهای حرارتی به عنوان یکی از عناصر اعلان حریق بسیار قابل اطمینان هستند ولی پیشنهاد معمول به عنوان تجهیز حفاظت از جان نمی باشند. آشکارسازهای حرارتی غالبا برای آشکارسازی حضور آتش در مکانهایی که پتانسیل وجود یکی از سه ویژگی مشهود سوختن وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرند.

 سوالی هست؟ با ما در میان بگذارید!

چندین سال پیش آتش سوزی در مرکز داده بسیار مجهز و گرانقیمت یک ساختمان تاسیسات پزشکی در یکی از ایالتهای میانی ایالات متحده سبب شد تا این مجموعه تکنیک جدیدی در حفاظت در مقابل حریق را به کار بگیرد. مرکز داده شامل سه اتاق تجهیزات IT و یک اتاق عملیاتی شبکه بود. به دلیل بار محاسباتی بسیار بالا در شرایط بحرانی تصمیم گرفته شد تا از استراتژی بهتری جهت حفاظت در برابر حریق  نسبت به نمونه های قبل استفاده شود، از اینرو  نوع آشکار، از دودی نقطه ای به آشکار سازی دود بوسیله نمونه گیری از هوای محیط یا همان AIR SAMPLING SMOKE DETECTOR تغییر یافت. اولین نمونه از آشکار ساز نمونه گیر هوا  جایگزین نوع نقطه ای در سقف اتاق عملیاتی شبکه شد و تنها چند هفته پس از راه اندازی، اولین اعلان که اتفاقا در حد بسیار پایینی از دود منتشر شده و از منبع بوجود آورنده آن  بود توسط آشکار ساز اعلان شد.   با آشکار سازی اولیه و عدم اطمینان به نتیجه آن سرویسکار تاسیسات به بهره بردار اعلان کرد تا از صحت عملکرد آشکار ساز مطمئن بشوند و در همین راستا به همراه مهندس تاسیسات تقریبا یک ساعت و نیم پس از وقوع اولین هشدار در اتاق عملیات جهت بررسی حضور یافتند . در زمان عیب یابی و بررسی سیستم ناگهان کسی پرسید :  بوی دود نمی یاد؟

این پرسش سبب شد تا بررسی ها دقیقتر انجام بگیرد و در نتیجه آن مشخص شد در داخل یک کابینت الکتریکی در کف کاذب اتاق که شامل برد های الکترونیکی و رله های کنترلی بود گرم شدن بیش از حد یک برد الکترونیکی سبب انتشار دود در فضا و خاموش شدن بخشی از سیستم تهویه شده است.

نکته اینجاست که سیستم آشکار ساز دودی نمونه گیر هوای محیط، یک ساعت و نیم قبل از هر فردی در محیط متوجه حضور دود شده بود. و این خود گواهی بر قدرت عملکرد این نوع آشکار ساز نسبت به نمونه های دیگر است.

آشنایی با آشکارساز نمونه گیر هوا

آشکار ساز دود نمونه گیر هوای محیط که به اختصار ASSD گفته می شود یکی از پنج نوع آشکار سازهای ذکر شده در استاندارد NFPA جهت آشکارسازی دود می باشد.

چهار نوع دیگر آشکارسازهای دود عبارتند از : آشکارساز دود نقطه ای ، بیم دتکتور، دتکتور دود کانالی و دتکتور دود تصویری

آشکار سازهای دودی نمونه گیر هوا از سه بخش تشکیل شده اند: آشکارساز، که شامل فن مکنده هوا و محفظه آشکارسازی می شود، لوله های نمونه گیری هوا (که معمولا از نوع PVC و سایز 3/4هستند) و بخشهای نمونه گیری که همان سوراخهای روی لوله ها و شلنگهای نمونه گیری می باشند.

فن داخل آشکار ساز از طریق سوراخ های روی لوله ها هوای محیط را به داخل محفظه می کشد و در آنجا وجود دود و میزان آن را در هوا اندازه گیری می کند. هر یک از سوراخ هایی که بر روی لوله های نمونه گیری تعبیه شده اند از نظر استاندارد NFPA 72-2016 همانند یک دتکتور دود نقطه ای عمل می کنند، یعنی در واقع شعاع مجاز تحت پوشش این سوراخها همان شعاع آشکارساز نوع نقطه ای می باشد.

در زمانی که دود از محیط اندازه گیری می شود آشکار ساز نفرات حاضر را جهت جلوگیری از انتشار دود و آتش آگاه می سازد که غالبا برای آشکارسازی از این نوع، چندین مرحله پیش از آلارم در نظر گرفته می شود تا زمانی که میزان دود به حد اعلان به پنل مرکزی اعلان حریق برسد. به همین سبب این نوع از آشکارسازها به VERY EARLY WARNINIG FIRE DETECTION  یا آشکارسازهای تشخیص حریق زود هنگام معروف شده اند.

مشخصه منحصر به فرد دیگر این نوع آشکار ساز توانایی تشخیص اجزای مختلف مانند گرد و غبار و دود در هوا می باشد. گرد و غبار و سایر اجزایی که به غیر از دود در هوای محیط وجود دارند توسط فیلترهای موجود در آشکار ساز فیلتر می شوند. مقداری از گرد و غبار هم که از فیلترها عبور می کند توسط سنسور داخلی آشکار ساز نسبت به دود قابل تمییز هستند و در واقع تنها دود وارد شده به محفظه آشکار ساز اندازه گیری می شود.

کاربرد آشکارسازهای دود نمونه گیر هوای محیط

این نوع آشکار سازها معمولا برای موارد زیر به کار برده می شوند :

1-     در سقف اتاقهایی که شامل تجهیزات تکنولوژی اطلاعات یا ارتباطات هستند.

2-     در مجاری برگشتی سیستم های تهویه، بکار گیری این تکنیک سبب می شود تا بسیاری از تاسیسات از تهدید انتشار حریق دور بمانند.

3-     در ساختمان هایی که انواع دیگر آشکار سازی دود به طور مناسب عمل نمی کنند. انعطاف کاری بالای این نوع آشکار سازها اجازه می دهد تا بر بسیاری از چالش های محیط های با ریسک حریق بالا فایق آیند.

4-     در اتاقهایی که انواع دیگر آشکار سازهای دود کار نمی کنند مانند اتاقهای عکسبرداری در بیمارستانها.

5-     در انبارهای مواد منجمد و دیگر فضاهای سرد

6-     اتاقهای با سقف های بسیار بلند مانند انبارها و حتی سالن های تولید و دیگر فضاهای صنعتی که نصب و نگهداری انواع دیگر آشکارسازها  با مشکل روبرو می شود.

جانمایی آشکار ساز، انتخاب اندازه آشکارساز و سوراخهای نمونه گیری

در بیشتر کاربری ها یک آشکار ساز دود نمونه گیر در هر اتاق نصب می شود. سازندگان آشکارسازهای نمونه گیر معمولا این نوع آشکارسازها را در اندازه های مختلف و با در نظر گرفتن حجم اتاقهایی که باید در آنها نمونه گیری انجام پذیرد می سازند.  

سازندگان، آشکارسازهایی با نرخ اندازه گیری متفاوت از فضاهایی با متراژ 90 متر مربع تا 2500 متر مربع داشته اما بیشتر آشکارسازها برای پوشش مقیاس فضایی 450،750 و 1850 متر مربع ساخته می شوند. این نکته باید به خاطر سپرده شود که معمولا متراژ فضایی که هر سوراخ روی لوله های نمونه گیری که در شرایط ایده ال نصب شده اند را  پوشش می دهد تقریبا 80 متر مربع است.

محل نصب آشکار ساز هم باید در جای مناسبی برای نگهداری آسان آنها در نظر گرفته شود.

بازرسی،تست و نگهداری از آشکارسازهای نمونه گیر

بازرسی و تست این تجهیزات باید طبق استاندارد NFPA انجام گیرد. در هر حال این پروسه در دتکتور های سازندگان مختلف با توجه به موارد پیشنهادی  ذکر شده در دستورالعمل های عملکردی تجهیزات فرق می کند.

بازرسی ها باید دو بار در سال صورت گرفته و فیلترهای داخلی آشکارسازها باید بازبینی و صحت آنها تایید شود. لوله های نمونه گیری هوا باید بازرسی شده تا درستی تجیزات نصب آنها تایید شود. همچنین کلیه سوراخها جهت اطمینان از باز بودن آنها بررسی شوند.

تست آشکارسازها باید یکبار در سال انجام بگیرد که دو تست را شامل می شود یکی تست مراحل آلارم آشکارساز و دیگری زمان واکنش آشکارساز . تست آلارم آشکارساز ها همانند تست آشکارسازهای دود نقطه ای می باشد که واکنش آشکارساز و قرار گرفتن آن در شرایط آلارم را زمانی که حجم دود کافی به سنسور آن می رسد را نشان می دهد. همچنین تست زمان واکنش تایید کننده زمان پاسخدهی نسبت به مصافتی است که دود از نقاط مختلف لوله های نمونه گیری هوا به سنسور می رسد که این زمان نباید هیچ تغییری با حالت اولیه آشکار ساز داشته باشد و در واقع سلامت لوله ها را مشخص می نماید.

نگهداری این تجهیزات هم شامل تمیزکاری قسمت های مختلف که FLASH  کردن یا هواگیری شبکه لوله ها را شامل می شود و همچنین تعویض فیلتر های آشکار ساز در صورت نیاز را در بر می گیرد. آشکارسازهای نمونه گیر هوا زمان تعویض فیلتر را بوسیله نمایشگر خطای داخلی مشخص می نمایند که معمولا هر دو سال یکبار می باشد. (بنابه پیشنهاد سازنده)     

داستان موفقیت ساختمان تاسیسات پزشکی

چرا مرکز داده تکنیک حفاظت در برابر حریق را به روز رسانی کرد؟

 آشکارسازهای نمونه گیر هوا جدید نیستند و  مرکز داده تنها در مورد تکنولوژی آنها برای چندین سال شنیده بود. آنها تصمیم گرفتند تا با نصب تعدادی از این نوع آشکار ساز در واقع عملکرد آنها را مورد بررسی قرار دهند و در واقع زمانی که آنها متوجه اولین هشدار شدند باورشان بر صحت عملکرد آشکار ساز نبود . در حالیکه آشکار ساز به درستی کار کرد و جلوی اتفاقات بعدی را گرفت. در واقع به دلیل حجم پایین دود تولیدی از گرم شدن تجهیز الکترونیکی آنها بوسیله هیچ یک از انواع آشکارسازها نمی توانستند متوجه این موضوع بشوند.

پس از این رویداد آنها تصمیم گرفتند تا این شیوه آشکار سازی را در تمام قسمتها جایگزین نمایند. در واقع توقعات آنها پس از انجام تست تغییر کرد و به این  تکنولوژی باور پیدا کردند.

آشکارسازهای دودی نمونه گیر هوای محیط (ASSD) می توانند به عنوان یکی از بخشهای یک سیستم حفاظت در برابر حریق بسیار قدرتمند در مکانهایی که سرعت تشخیص از اهمیت بسیار بالایی برخورداراست به کار گرفته شوند.

در صورتی که علاقمند به دریافت اطلاعات بیشتری در خصوص آشکارساز های دودی مکنده هستید به این لینک مراجعه نمایید: آموزش سیستم های اعلان حریق

نور توليد شده توسط شعله آتش داراي طيف هاي نوري مختلفي است؛ نظير باند طيف نوري ماوراء بنفش (UV)، باند طيف نوري Visible  و يا همان بخشي از طيف نوري شعله كه براي ما انسانها قابل مشاهده است و باند وسيع IR يا مادون قرمز.

با توجه به محدوده وسيع طيف نوري توليد شده توسط شعله، آشكارسازهاي مختلف شعله بوجود آمده اند كه سنسور هر يك نسبت به طيف خاصي از نور حساس هستند.

در اين قسمت به مقايسه چند نمونه از اين نوع آشكارسازها خواهيم پرداخت.

 آشكارساز شعله ماوراء بنفش (Ultraviolet)

آشكارسازهاي ماورای بنفش (UV) با طول موج کوتاه تر از 300 نانومتر کار می کنند.  سرعت این آشکارسازها در تشخیص آتش سوزی و انفجار، با توجه به تابش اشعه ماوراء بنفش ساطع شده در لحظه احتراق، 3-4 میلی ثانیه است.  به منظور کاهش آلارم کاذب در این نوع دتکتورها، اغلب یک تاخیر زمانی 2-3 ثانیه است در طراحی آشکارسازهای شعله UV توسط سازنده در نظر گرفته می شود.

آشكارساز شعله مادون قرمز (IR)

 همه ما سنسورهايي كه با حركت انسان فعال مي شوند را در اماكن مختلف نظير بانك ها، ادارات و فروشگاه ها ديده ايم. در واقع اين سنسور ها به طيف مادون قرمز متصاعد شده از گرماي بدن انسان حساس هستند. سنسور آشكارسازهاي شعله مادون قرمز نيز به طيف گرمايي منتشر شده از شعله آتش حساس هستند.

ويژگي هاي آشكارسازهاي IR آشكارسازهاي شعله مادون قرمز (IR) در باند طیفی مادون قرمز کار می کنند. گازهای داغ یک الگوی طیفی خاص در منطقه مادون قرمز که می تواند با یک دوربین تصویربرداری حرارتی (TIC) تشخیص داده شوند منتشر می کنند. طیف فرکانسی که این نوع از آشكارسازهاي شعله مادون قرمز نسبت به آن حساس هستند در محدوده 4.4 میکرومتر است. زمان پاسخ نمونه آشكارسازهاي IR، 3-5 ثانیه است.

آشكارساز شعله تركيبي UV/IR

آشكارسازهاي شعله ترکیبی UV/IR، با مقایسه سیگنال آستانه دو محدوده ی UV و IR و نسبت آنها به یکدیگر، برای تایید کردن سیگنال حریق و کاهش آلارم کاذب استفاده می کنند. مقایسه سیگنال آستانه دو محدوده ی UV و IR در قالب پیکره بندی AND صورت می پذیرد.

آشكارساز شعله تركيبي IR/IR

آشكارسازهاي شعله نوع IR/IR، آستانه سیگنال دو طیف مختلف از موج مادون قرمز را مورد مقایسه قرار می دهند. یک سنسور موج 4.4 میکرومتر و سنسور دیگر در محدوده طیف فرکانسی مرجع می باشد.

آشكارساز شعله تركيبي IR3 يا IR/IR/IR

آشكارسازهاي شعله سه تایی (IR3)، طول موج سه باند مشخص در ناحیه طیفی IR و نسبت آنها با یکدیگر را مقایسه می کند. در این دتکتور،  یک سنسور محدوده 4.4 میکرومتر و دو سنسور دیگر باندهای مرجع بالا و پایین را آشکار کنند.  آشكارسازهاي IR3 نسبت به آشكارسازهاي IR و UV/IR زمانی که در معرض اشعه IR غیر شعله قرار می گیرند در مقابل آلارم کاذب از مصونیت بیشتری برخوردارند.

فضاي تحت پوشش آشكارسازهاي شعله

زادويه ديد آشكارسازهاي شعله همانند شكل مقابل بصورت مخروط مانند است. نظير نوري كه توسط يك چراغ مطالعه مخروطي منتشر مي شود زاويه ديد اينگونه آشكارسازها هم به همين صورت است.

برد آشكارسازهاي شعله

در كاتالوگ سازندگان معمولا برد آشكارساز را به توجه به حجم حريق بيان مي كنند. به عنوان مثال آشكارساز شعله فلان برند، شعله اي به ابعاد 10 در 10 سانتي متر را در فاصله 7 متري مي تواند تشخيص دهد. اگر حريق در فاصله دورتري اتفاق بيافتد، نياز است كه ابعاد شعله بزرگتري بوجود بيايد تا اين آشكارساز بتواند آن را تشخيص دهد. بعنوان مثال براي همين آشكارساز، اگر فاصله دو برابر شود، نياز است كه ابعاد شعله چهار برابر (40 در 40 سانتي متر) شود تا توسط اين آشكارساز تشخيص داده شود.

 اطلاعات بيشتر؟

آموزش كاربرد آشكارسازهاي شعله در سيستم هاي اعلان حريق

آموزش كاربرد آشكارسازهاي شعله در سيستم هاي F&G

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

اتاق هاي سرور بخاطر حساسيت بالايي كه براي اكثر كارفرمايان دارد، از نظر ايمني و حفاظت معمولا سعي مي كنند كه از مرغوبترين و بروزترين تكنولوژي ها براي حفاظت از اين فضاها استفاده كنند.
در ميان تجهيزات آشكارسازي مختلف موجود، آشكارسازها دودي و تركيبي معمولترين آن براي استفاده در اتاق هاي سرور مي باشد. سوال اينجاست كه آيا اين نوع دتكتورها واقعا كارايي لازم را براي حفاظت از اتاق سرور به ارمغان مي آورند؟
در اينجا توجه شما را به 6 نكته كليدي كه در طراحي سيستم اعلان حريق اتاق سرور مي بايست مدنظر داشت جلب مي كنيم:

 5-    آيا سيستم تهويه و خنك كننده براي اتاق سرور در نظر گرفته شده است؟
معمولا در اكثر اتاق سرورها سيستم تهويه و خنك كننده مناسب قرار دارد. بنابراين در اتاق سرور دائما جريان هوا وجود دارد. در چنين شرايطي در خصوص استفاده از آشكارسازهاي نقطه اي مي بايست به اين نكته توجه نمود كه وجود جريان هوا در كارايي اينگونه آشكارسازها به شدت تاثير منفي دارد. همچنين پيشنهاد مي شود در صورتي كه نياز به نصب چنين آشكارسازهايي در همچين پروژه هايي شديد، حتي الامكان جانمايي اين آشكارسازها در درون رك هاي موجود در اتاق سرور نیز انجام شود تا كمي به كارايي اينگونه آشكارسازها برای حفاظت از این محیط افزوده شود. هرچند كه اولين گزينه و پيشنهاد براي اتاق هاي سرور، دتكتورهاي مكنده هوا هستند. البته برای کف ها و سقف های کاذب برای محافظت از کابل ها پیشنهاد بهتر آشکارسازهای حرارتی کابلی است.

6-    آيا سيستم اطفاء حريق نيز براي حفاظت از اتاق سرور در نظر گرفته شده است؟
يكي از ديگر نكاتي كه در خصوص طراحي سيستم اعلان حريق براي اتاق سرور مي بايست در نظر داشت اين است كه آيا سيستم اطفاء حريق اتوماتيك نيز براي اين فضا در نظر گرفته شده است يا خير؟ در صورتي كه سيستم اطفاء حريق اتوماتيك براي اتاق سرور (كه عمدتا گاز FM200 می باشد) در نظر گرفته شده است، بايد به اين نكته توجه داشت كه مطابق استاندارد نمي توان از كنترل پنل هاي معمولي براي حفاظت از چنين فضاهايي استفاده نمود. و كنترل پنلي كه براي چنين فضايي در نظر گرفته مي شود حتما بايد براي چنين كاربردي تاييد شده باشد. چنين كنترل پنل هايي را در بازار معمولا به نام كنترل پنل هاي اطفاء حريق مي شناسند.

موارد بالا جزو مهمترين نكاتي هستند كه مي بايست در زمان طراحي سيستم اعلان حريق اتاق هاي سرور در نظر گرفت.

شما چه موارد ديگري را براي طراحي يك سيستم اعلان حريق كارآمد در اتاق سرور پيشنهاد مي دهيد؟
تجربیات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

هر گونه کپی برداری از مطالب و مقالات این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع نه تنها مجاز، بلکه ستودنی است.

از تاریخچه ثبت شده، انسان­ها دریافتند که واکنش سریع به حریق در کنترل آن مهم است. در چند قرن­ اخیر، زمانی که کسی متوجه آتش سوزی می­ شد، نگهبانان شیفت شب با استفاده از زنگ دستی به گروه­ها یا ادارات آتش نشانی اعلام خطر می­کردند؛ یا خدمتکاران کلیسا زنگ­های کلیسا را به صدا در می آوردند؛ یا به وسیله سوت بخار کارخانه، به آتش نشانی خبر داده می­شد. متأسفانه این سیستم­ها خیلی دقیق نبودند و اغلب اداره آتش نشانی را به محل اشتباه راهنمایی می­کردند. اما با ظهور تلگراف که توسط ساموئل اف. بی. مورس اختراع شد، سیستم ­گزارش حریق به مأموران آتش نشانی دقیق تر و سریع تر شد.

در سال 1847، نیویورک اولین شهر ایالات متحده بود که ساخت سیستم اعلام حریق مورد نیاز را با ایجاد خط تلگراف، با نصب تیر در زمین … برای ارتباط اعلام حریق از شهرداری به ایستگاه­های آتش نشانی مختلف و با ساخت زنگ­های ناقوسی مختلف با استفاده از اختراع مذکور آغاز نمود. مهندس ارشد این شهر کورنلیوس اندرسون، وعده ساخت سیستم اعلام حریق پیشنهادی را در گزارش سالانه 1847 به طور خلاصه شرح داد. این سیستم تقریبا برای جلوگیری از وقوع تمامی اعلام­ های حریق اشتباه بود، و همزمان اعلام مربوط به حریق را در تمامی بخش­های شهر با اطمینان و سرعت ارسال می­کرد؛ که این می توانست وسیله­ای برای صرفه جویی سالانه در شهر تا مبلغی تقریباً برابر با هزینه نصب، تعمیر و نگهداری آن باشد.

در مارس 1851، ویلیام چنینگ، دکتر جوان و علاقمند به اطفاء حریق و موسی جی. فارمر راغب بودند که در شهر بوستون نوعی سیستم زنگ خطر شهری با استفاده از ریجستر چاپ ساموئل مورس در جزء اصلی سیستم نصب شود: این سیستم دارای 40 مایل (حدود 64 کیلومتر) سیم برای اتصال ایستگاه مرکزی به 40 جعبه­ سیگنال و 19 زنگ در کلیساها و مدارس و جایگاه­های آتش لوکوموتیو بود. این سیستم چند عیب فنی داشت اما پس از آنکه این معایب برطرف شد سیستم قادر به انتقال ضربه الکتریکی از چرخه کد قطع کننده مدار و ثبت کد مورس نقطه یا خط تیره در ریجستر چاپ بود.

در تاریخ 30 آوریل سال 1852، ظرف 24 ساعت که این سیستم­ها در سرویس قرار داده شدند، یک آلارم هشدار برای حریق از خیابان کازوی منتقل شد.

ویلیام چنینگ مقالات و سخنرانی­های بسیاری در مورد سیستم اعلام حریق بوستون ارائه داد، و در زمان سخنرانی خود در موسسه اسمیتسونیان در مارس 1855 بود که جان ان. گیمول رئیس پست و نماینده تلگراف کارولینای جنوبی برای اولین بار از وجود این اختراع جدید مطلع شد. گیمول بسیار تحت تأثیر توانایی سیستم چنینگ/ فارمر قرار گرفت و حقوق ساخت این سیستم اعلام حریق را اول در جنوب و غرب، و پس از آن برای کل کشور خریداری نمود. در سال 1856 گیمول به برادر قانونی خود جیمز ام. گاردینر که دانش گسترده­ای در مورد ساعت­ها و دیگر مکانیسم­های پیچیده داشت پیوست. تا سال 1871 گاردینر و گیمول بهره­وری خط تولید خود را با استفاده از مدل های محور ارتجاعی جعبه­ های سیگنال اعلام حریق افزایش دادند و طراحی جعبه هشدار بدون تداخل کششی توسط ادوین راجرز و موسی جی. کران توسعه داده شد. در سال 1880 گاردینر طرحی برای از بین بردن تداخل امواج بین جعبه­ های اعلام حریق دارای ارسال همزمان به ثبت رساند. با وجود اینکه در اواخر قرن 19 سی و شش شرکت دیگر در صنعت تلگراف اعلام حریق وجود داشت شرکت گیمول 95 درصد سهم بازار ایالات متحده را در اختیار داشت.

گسترش سیستم تلگراف اعلام حریق عمومی در ایستگاه­های سرتاسر یک ساختمان، صرفه جویی بیشتری از زمان را در اخطار به اداره آتش نشانی بوجود آورد. سیستم دستی اعلام حریق برای اولین بار توسط راجرز ساخته شد و اختراع او با نام سیستم اعلام حریق کمکی ثبت شد. در 1885 جورج میلیکن پیشرفت­هایی در سیستم کمکی بوجود آورد که استفاده نامحدود از آن را در تمامی شهرهای ایالات متحده ممکن ­ساخت.

تا سال 1871 شرکت­های خصوصی، از جمله تلگراف منطقه ای آمریکا (ADT)، محافظ برق هولمز، و محافظ برق ردآیلند بوجود آمدند تا ارائه خدمات استفاده عمومی از ایستگاه های مرکزی در مناطق شهری جهت خدمات پیام رسانی و بعد از آن هشدار الکتریکی سرقت (دزدگیر) و سرویس اعلام حریق از طریق تلگراف را برای خانه­ها و شرکت­ها فراهم آورند. این سیستم­های اولیه از انواع سیستم اعلام حریق کمکی برای ارسال یک دور کد برای ارسال به پیام رسان و دو دور کد برای ارسال به اداره پلیس و سه دور کد برای اعلام فوری حریق استفاده می­کردند. استفاده از این نوع سیستم­های تلگراف همچنان رونق داشت تا اینکه مشکلاتی پیدا شد که موجب کاهش قابلیت اطمینان این سیستم­ها شد. چالش اصلی این بود که قطع یا زمین شدن حلقه مداری (Loop) که جعبه های سیگنال متصل به ایستگاه مرکزی را تغذیه می کند، می­تواند کل حلقه را غیر فعال کند، در نتیجه کاهش محفاظت از مشترکین ایستگاه مرکزی بوجود می­آید.

ایستگاه مرکزی کابل­های سیار به منظور تعمیر قطع شدگی کابل به علت حریق استفاده می نمود؛ و با افزایش سرعت دسترسی به محل­های وقوع حریق با استفاده از کابل­های وصل کننده مدال رسمی دریافت کرده بودند. اولین راه­حل­های تکنولوژیکی برای مشکل «قطع و زمین شدن» لوپ، در سال 1882 حاصل شد زمانی که چانسی اف. ام سی کولوح طرح حلقه ای (لوپ) را ثبت نمود که حلقه ام سی کولوح نامیده شد.

ویرایش سوم کتاب راهنمای بازرسی بیمه حریق که در سال 1923 انتشار یافت، اظهار داشت که “بهترین ارائه خدمت زمانی وجود خواهد داشت که نگهبان شیفت شب فقط برای یک هدف- نگهبانی، نه برای نظافت و نه برای اینکه خانواده­اش در آن ساختمان زندگی کنند استخدام شود که در مورد دوم، او اغلب در آپارتمان خود به جای گشت زنی ساختمان خواهد بود”.

در استانداردهای 1923 خدمات نگهبانی شب و هشدار حریق شرکت بیمه جی ای اظهار داشت که نگهبان شیفت شب باید از ساعت 6 بعدظهر تا 6 صبح و همچنین در طول روز یکشنبه، روزهای تعطیل و زمانی که اداره بیکار است هر ساعت یکبار به تمامی ایستگاه­های مورد تأیید سر بزند. برای نگهبانان شیفت شب استفاده از چراغ­های دستی که با روغن حیوانی می­سوزند مورد ترجیح است. استفاده از چراغ قوه برقی نیز تأیید شده است. این استانداردها از هیئت ملی بیمه کننده­های حریق نقل شده است، زمانی که سیستم اعلام حریق بخشی جدایی ناپذیر از اداره مرکزی محسوب می­شود، مخابره هشدار حریق توسط سیستم نظارت نگهبانی از هر وسیله دیگر بهتر است.»

کتاب راهنمای محافظت در برابر حریق چاپ نهم انجمن محافظت ملی در برابر حریق آمریکا (NFPA)  دستورالعملی را در مورد حق استخدام نگهبان شیفت شب تأیید نمود:

“باید مراقبت انجام شود تا مشخص شود که نگهبان شخص شایسته ای است. شخصیت، عادات، و قابلیت اطمینان وی باید بلامنازع باشد. ترجیحاً غیر سیگاری باشد. نگهبان شیفت شب به هیچ وجه اجازه ندارد در زمان بازدید از ایستگاه سیگار بکشد.

نگهبان شیفت شب باید هوش بالایی داشته باشد؛ و در بحران­ها سریع تصمیم بگیرد و نظر سودمندی داشته باشد.

نگهبان شیفت شب باید مردی شجاع باشد و باید دارای وضعیت جسمی رضایت بخشی باشد. ملزومات حیاتی بینایی ، شنوایی، حس بویایی، هر دو پا و هر دو بازو، ضربان قلب و قدرت فیزیکی شخص باید سالم و بدون نقص باشد. شخصی که به عنوان نگهبان شیفت شب استخدام می­شود نباید خیلی جوان یا خیلی پیر باشد.

آموزش نگهبان شیفت شب حداقل باید در حد متوسط باشد. باید انگلیسی صحبت کند و قادر به نوشتن یک گزارش ساده باشد.

 کپی برداری از مطالب این وبسایت با ذکر منبع و لینک به منبع بلامانع است.

متاسفانه، بسیاری از مالکان انتظار دارند که سیستم اعلان حریق قبل از آشکار شدن دود عمل کند یا زمانی عمل کند که بتوانند از کپسول آتش­نشانی برای خاموش کردن آتش استفاده کنند. آن­ها بر این باورند که فقط با نصب آنچه که مقررات ساختمانی ملزم می­کند، آتش در هر بخش دوری در داخل ساختمان شناسایی خواهد شد. اما این حقیقت ندارد.

به عنوان مثال، اگر هدف حفاظت در برابر حریق برای مالک ساختمان تشخیص آتش بدون شعله و دودزا باشد و متوسط ارتفاع سقف در فضا 30 فوت (9.14 متر) باشد، این هدف برآورده نمی­ شود. آتش­ سوزی هاي بدون شعله (و يا دودزا) نیروي کافی برای انتقال ذرات دود به آشکارسازهای قرار گرفته در سقف­ های بلند را ندارند.

همچنين اگر در نظر بگیريم كه آشكارسازها تنها در راهروها استفاده شده باشد، اين آشكارسازها تا زمانی­که آتش سوزي به اندازه کافی بزرگ شود تا ذرات دود را به سقف راهرو وارد کنند واکنش نشان نمی­ دهند. در این مورد، تشخیص زمانی رخ می­دهد که آتش خیلی بزرگ شده و گسترش یافته است بطوریکه کنترل و خاموش کردن آتش توسط خدمات حریق دشوار است. اگر مالک ساختمان هوشمندانه حداقل سیستم اعلان حریق مطابق بر مقررات را ایجاد نکرده باشد، برآورده کردن اهداف حفاظت در برابر حریق غیرممکن خواهد بود.

يادآوري: در آشكارسازهاي معمولي دود، به دليل اينكه دود حتما بايد به چمبر (محفظه دتكتور) برسد تا عمليات آشكارسازي صورت پذيرد، به آنها آشكارسازهاي نوع نقطه اي مي گويند.

کاربر و طراح سیستم اعلان حریق باید قابلیت­های تشخیص آشکارسازهای انتخاب شده و محدودیت­های بالقوه در طراحی اعمالی توسط شکل ساختمان را در نظر بگیرند. اگر چه موارد زیر شامل همه چیز نیستند، اما باید برای اثراتشان در تشخیص و بهره برداری از سیستم اعلان حریق در نظر گرفته شوند:

• ارتفاع سقف
• جریان هوا
• انسداد سقف
• شرایط محیطی ( دما، رطوبت و غیره) فضای محافظت شده
• نوع آشکارساز
• منبع آب
• زمان پاسخ سازمان آتش­نشانی
• قابلیت­های سازمان آتش­نشانی
• فضا و نوع كاربري محل
• طراحی خروجی
• نوع ساختمان
• قابلیت­های ساکنان (تحرک، شنوایی و غیره)
• سطوح نویز محیط

در میان این موارد، معمولا ارتفاع سقف مهم­ترین عامل آشکارسازی است. انتخاب نامناسب نوع آشکارساز براي فضاي تحت حفاظت و یا تعداد کم آشکارساز و یا عدم توانايي آشکارساز در تشخیص آتش­ سوزی­های کوچک به ناچار منجر به فاجعه می­ شود.

 کپی برداری از مطالب این وبسایت با ذکر منبع و لینک به سایت بلامانع است.

بیم دتکتور فایر گارد Fireguard انگلیس مورد تایید سازمان آتش نشانی   

مدل: Fireguard Beam Detector

نوع تاییدیه: LPCB و تاییدیه آتش نشانی                                                                                                                                                                

نام برند: فایر گارد Fireguard

کشور سازنده: انگلیس                          

حداکثر برد بیم دتکتور: 100 متر

برای خرید بیم دتکتور و همچنین مشاوره فنی و اجرایی رایگان و نیز دریافت بهترین قیمت فروش بیم دتکتورهای اعلام حریق با ما در تماس باشید.