دسته: مقالات

Redundancy یا افزونگی در سیستم اعلام حریق، اغلب در ارتباط با CPU پنل اعلام حریق به کار می رود. یعنی در برخی موارد که کارکرد صحیح سیستم اعلام حریق همواره حیاتی است لازم است که پنل شامل دو CPU باشد که به صورت موازی با یکدیگر قرار گرفته باشند تا در صورت اختلال در عملکرد یکی از CPU ها دیگری وارد مدار شده و فرمان کنترلی مناسب صادر گردد. کارکرد Redundancy برای رله های خروجی و منبع تغذیه نیز گاهاً مورد نیاز می شود.

IP مخفف Ingress Protection می باشد. عددی است چهار رقمی که  اغلب به صورت عددی دو رقمی نمایش داده می شود که درجه ی حفاظت در مقابل نفوذ اشیای خارجی، گرد و خاک و رطوبت را بیان می کند. رقم اول (0 تا 6) بیانگر میزان حفاظت در مقابل نفوذ اشیای خارجی و گرد و غبار و رقم دوم (0 تا 8) بیانگر میزان حفاظت در مقابل نفوذ رطوبت است.

 رقم سوم آن Mechanical impact resistance می باشد (0 تا 9) که اغلب استفاده نمی شود . تاثیر مکانیکی (mechanical impact) اغلب بر حسب ژول (j) بیان می شود:

 رقم چهارم نیز یک حرف است که اطلاعاتی مطابق جدول زیر را در اختیار می گذارد.

 

 در اروپا استانداردهای IEC ،EN و DIN حفاظت در مقابل نفوذ را به صورت IP و در آمریکا حفاظت در مقابل نفوذ را با استاندارد NEMA بیان می کنند. استاندارد ایران ISIRI نیز IP را مبنای تحلیل حفاظت در مقابل نفوذ قرار می دهد.

 

 

محصولات اعلام حریق مناسب که تاییدیه های لازم آتش نشانی را داشته باشند تقریبا در رنج IP های زیر تولید می شوند:

IP پنل های اعلام حریق عموما در حدود 30 می باشند.

IP دتکتورهای اعلام حریق عموما در رنج 43 تا 54 می باشد. دتکتورهای خاص IP های تا مرز 65، 66 و 67 نیز دارند.

IP شستی های اعلام حریق عموما در حدود 44 می باشند. شستی های با کاربری بیرونی و ضد انفجار  IP های تا مرز 65، 66 و 67 نیز دارند.

IP آژیر فلشرها عموما در رنج 42 تا 54 می باشد. آژیر فلشرهای با کاربری بیرونی و ضد انفجار IP های تا مرز 65، 66 و 67 نیز دارند.

برای نصب یک دتکتور ابتدا باید پایه­ی متناسب با نوع دتکتور نصب شود و سیم­کشی روی آن انجام پذیرد. سپس دتکتور روی پایه جا زده شود. به عنوان مثال در دتکتور نقطه ای کانونشنال بر روی پایه­ی دتکتور پیچ­های اتصال برای تغذیه­ی ورودی منفی و مثبت و دو پیچ اتصال برای اتصال به دتکتور بعدی و یا مقاومت انتهای خط (EOLR) وجود دارد. هم­چنین ممکن است یک پیچ اتصال نیز برای منفی چراغ ریموت اندیکاتور وجود داشته باشد.

سیستم اطفاء حریق Vortex یک سیستم ترکیبی (Hybrid) از آب و گاز می باشد.در واقع ترکیبی از WaterMist و گاز نیتروژن است.

نیتروژن تحت فشار، آب را به ذرات 10 میکرونی تبدیل کرده ، با ذرات آب مخلوط شده و از نازل خارج می شود .این ذرات آب باعث خنک شدن آتش و جذب گرما می شود.
همچنین نیتروژن باعث می شود میزان اکسیژن از16% (کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز برای حریق) کمتر شود

پس این سیستم همزمان از دو مکانیزم خنک کننده و مهار کردن آتش استفاده میکند

((کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز انسان برای تنفس 12% است. یک سیستم Vortex میزان اکسیژن اتاق را در حد 14% نگه می دارد که باعـث خفه شدن آتش می شود ولی در عین حال برای انسان مشکلی ایجاد نمیکند))

این سیستم سبز ترین سیستم اطفاء حریق می باشد چرا که اتمسفر (جو) دارای 79% نیتروژن است و هیچ ضرری برای لایه ی ازن ندارد.

از دیگر ویژگی های این سیستم ،عدم نیاز به سیلندر و کپسول سر بسته و آب بندی شده می باشد(بر خلاف سایر گازها که داخل سیلندر بدون درز و تحت فشار زیاد نگهداری میشوند)

سیستم اطفای حریق ورتکس 88 درصد آب کمتری به ازای هر نازل در هر دقیقه نسبت به سیستم های مه آب (Water Mist) با فشار بالا استفاده می کند.

مزایا

ایجاد حداقل رطوبت یعنی حداقل آسیب به ادوات و تجهیزات

ارائه ی سطح بالایی از حفاظت بدون استفاده از مواد شیمیایی و یا استفاده ی بیش از حد از آب

عدم نیاز به تمیز کردن پس از استفاده

شارژ و راه اندازی سریع

امن برای محیط زیست و افراد

حداقل خرابی تجهیزات استفاده شده

قابل استغاده در فضای باز

کاربرد های سیستم Vortex:

نیروگاه ها
مراکز داده ها(data center)
موزه 
کتابخانه
معدن
ماشین آلات صنعتی
تولید خودرو

ايمني از حريق در ساختمانها و اماكن به كمك تحقيق ، طراحي و مديريت ميسر مي گردد ، دامنه مطالعاتي آن بسيار وسيع و شامل علوم مختلف در رشته هاي گوناگون مي باشد. عــلاوه بـر علـوم فنـي و تجـربي در صـنعت سـاختمــان ، از علـوم اداري ، روان شناسي ، جامعه شناسي و دانش هاي مشابه نيز استفاده مي شود كه هر يك به نحوي و اندازه اي در آن سهيم هستند .

روش هاي دستيابي به ايمني از حريق:

1- شناخت علل حريق و كوشش براي جلوگيري از بروز آن.

2- شناسائي علل رشد و گسترش حريق و كوشش براي مصون و محفوظ ماندن در مقابل آن .

3- يادگيري اداره كردن (مهار) حريق و كوشش براي كنترل و خاموش نمودن آتش سوزي .

 در عمل ، با علم و آگاهي به اينكه حريق ها چگونه بروز مي كنند ، چطور گسترش  مي يابند و به چه نحوي مي توان آنها را كنترل و خاموش نمود ،‌از طريق انجام برنامه هايي جداگانه براي فراهم نمودن ايمني به شرح زير ميتوان اقدام نمود:

 الف ) تدوين و اجراي استانداردها و آئين نامه هاي پيشگيري از بروز حريق

ايـن گروه بـرنامه ريزي ها شامل تمام ملزومات و اقداماتـي است كه به نحـــوي موجبات آتش سوزي و بروز حريق را از ميان بردارند . فعاليتهايي مانند كوششهاي تحقيقاتي و تعليماتي پيرامون مسائل گوناگون آتش گيري و آتش سوزي ، تهيه و تنظيم و آموزش توصيه ها و پيشگيريها ، توسعه روش هاي اداري و خدمات ايمني و به طور كلي تمام اقداماتي كه در مجموع به خاطر رو به رو نشدن با آتش سوزي بكار ميروند ، از اين زمره اند . اين گروه فعاليتها معمولاً در مراكزي مانند دانشگاهها ، آزمايشگاههاي آتش و حريق شناسي ، سازمانهاي پژوهشهاي علمي و صنعتـي ، مـؤسسه هاي تحقيقاتي و تهيه استاندارد و گاهي شركتهاي بيمه آتش سوزي انجام مي گيرد ، اين اقدامات همگي تحت عنوان ممانعت از حريق نام برده مي شوند .

 ب) تدوين و اجراي استانداردها و آئين نامه هاي ساختماني محافظت در برابر حريق

بطـور كلي اين كوشش ها به منظور فراهم نمودن شرايطي از پيش بررسي ، تدارك و طــرح مي شوند تا در صورت وقوع حريق ، تلفات و زيانهاي جاني و مالي ناشي از آتش سوزي به كمترين مقدار برسد . اين طرز عمل را در حقيقت نوعي مواجه شدن با حريق به شكل ساكن و غير عامل است ، در جهت محافظت مواجه شونده ها ( اعم از انسان ، ساختمان و غيره ) و همچنين كنترل و جلوگيري از رشد ، گسترش و ادامه آتش سوزي به كار گرفته مي شود . اين دور انديشي ها در قلمرو و موضوع فعاليت مؤسسه هاي تحقيقاتي ممانعت از حريق نيست و بيشتر در حوزه فعاليت سازمانهايي است كه بر صنعت ساختمان و ساخت نظارت دارند. اصطلاح محافظت در برابر حريق در اينجا مترادف با افزايش ايمني ، قابليت ، استعداد ، تاثير ناپذيري و مقدار مقاومت مواجه شونده در برابر آتش سوزي و گسترش حريق به كار مي رود .

 ج) ايجاد سازمانهاي آتش نشاني و توسعه تدابير و تعليمات اطفاي حريق

اين گروه برنامه ها مواقعي بكار گرفته مي شوند كه حريق وقوع يافته و ناچار بايد به طور فعال و عامل با آن مبارزه كرد . در واقع ، آخرين تلاشهايي هستند كه به اميد حفظ ايمني مي توان به آنها متوسل شد . هـزينه بـه كـارگيري ايـن كوششها نسبتـاً زياد است اما در مواردي كه آگاهي دانش و فرهنگ ممانعت و محـافظت براي دستيابي به ايمني كفــايت نمي كند ، ضمن از دســت رفتن بخشي از ايمني ، الزاماً بايد در ايجاد و توسعه فنون مبارزه با حريق و تنظيم و تعليم عمليات و تدابير آتش نشاني نيز همت گـماشت .

لازم به توضيح است كه بسياري از كوششها حالتي مشترك داشته و ميتوان آنها را جزء همه گروه ها منظور نمود . تأمين شبكه آبرساني شهري وصنعتي براي عمليات اطفاء حريق ، آموزش همگاني و بالا بردن فرهنگ عمومي در مورد آتش نشاني و آتش سوزي ، تدارك وسايـل خودكــار خاموش كننده ( شبكه آب افشان اتوماتيك و …. )  و جلو گيري از حريق در ساختمانها  و مانند آن از اين گونه كوشش ها هستند.

 

Flame Sanner از تجهیزات ابزار دقیقی می باشد که عموماً برای حفاظت از بویلرها، مخازن سوخت و … استفاده می شود و کارکرد نظارتی دارد. این دتکتور اطلاعات بیشتری درباره ی طیف های نور در اختیار می گذارد و زمانی که شعله از بین می رود سیگنال خروجی را ارسال می کند. در حالی که Flame Detector که از تجهیزات اعلام حریق می باشد زمانی که شعله ای به وجود می آید خروجی اش فعال می گردد.

شناسايي دود با تصاوير به لطف آخرين فن آوري هاي عرصه نظارت تصويري در حال پيشرفت است. پيش از اين سيستم هاي نظارت تصويري تنها مي توانستند به شناسايي حركت در نقاطي مشخص با توجه به ميدان ديدشان بپردازند؛ تا همين اواخر در دوربين هاي محيط هاي خارجي بايستي بخشي از تصاويرشان پوشانده مي شد تا شاخه هاي درختان و يا خودروهاي عبوري باعث فعال شدن اعلام هشدار نگردند.

با ظهور سيستم هاي هوشمند دوربين هاي نظارت تصويري،‌ امكان ضبط كردن مداوم تمام صحنه و ميدان ديد دوربين فراهم شد، ‌اما باز هم كسي از وقايع اعلام هشدار باخبر نمي شد، تا اينكه حركتي شناسايي مي گرديد. هنگامي كه نرم افزار تشخيص چهره رايج شد،‌ استفاده از اين فن آوري براي شناسايي دود و حريق،‌ در واقع قدمي رو به جلو نبود،‌ بلكه گامي هم راستا در بازاري ديگر به شمار مي رفت.

اكنون ابزارهاي شناسايي دود و حريق محيط هاي خارجي را مي توان با نورپردازي هاي مادون قرمز مجهز كرد تا اين دوربين ها علاوه بر محافظت،‌ به گونه اي باشند كه نيازي به روشن بودن لامپ هاي روشنايي در اتاق هايي بدون سكنه نباشد. دوربين هاي شناسايي دود و شعله همواره قابليت هاي اعلام هشدار و مشكل محلي را داشته اند، اما اكنون ديگر به شكل IPدر آمده و مي توانند تأييد بصري اعلام هشدار دور از محل را ارائه كنند.

فن آوري هاي امروزي اين قابليت را دارند تا هنگام كار بر روي بسترهاي مختلف‌، كميت آنها چند برابر شود. اكنون برخي شركت هاي عرضه كننده دوربين هاي مداربسته علاوه بر تمامي قابليت هاي نظارت تصويري مي توانند قابليت شناسايي دود و حريق را در محيط هاي بزرگ ارائه نمايند. اين شناسايي در محيط هايي باز صورت مي گيرد كه ممكن است،‌ حسگرهاي دود و شعله قديمي،‌ اعلام هشداري پيشرفته ارائه ننمايند.

 امروزه اهمیت سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک ، در حفاظت از جان انسان ها و اموال آن ها بر کسی پوشیده نیست. آب یکی از بهترین عوامل اطفاء حریق می باشد که به منظور کنترل و جلوگیری از گسترش آتش سوزی از طریق سرد نگه داشتن اطراف، دیواره ها و ستون ها استفاده می شود. آب با قابلیتهایش برای خاموش کردن آتش، به منزله ستون فقرات (پایه) صنعت اطفاء حریق بوده و طی سال های متمادی این ماده به شکل های گوناگونی در زمینه اطفاء مورد استفاده قرار گرفته است.

 

 

به طور کلی از جمله اجزای بسیار مهم در سیستم های اطفاء حریق، شیرها می باشند که در خصوص نوع و نصب آنها باید دقت کافی را مبذول نمود لذا بر آن شدیم تا در این مقاله با شما کمی در خصوص چند مورد از انواع شیرهای مورد استفاده درسیستم های اطفاء حریق اسپرینکلرصحبت کنیم و در خصوص تعدادی از آنها پاره ای توضیحات مفید به شما ارائه دهیم.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک اسپرینکلرییکی از کارآمدترین، کم هزینه ترین و پرمصرف ترین سیستم های موجود حفاظت از حریق بوده که در مکان های صنعتی، تجاری و مسکونی کاربرد فراوان دارد. این سیستم دارای راندمان کاری بسیار بالا و هزینه نگهداری کم می باشد، به همین دلیل طبق استاندارد NFPA  در انواع ریسکهای حریق با درنظر گرفتن ویژگی های که استاندارد مشخص نموده، کاربرد دارد ضمن اینکه کاربرد این سیستم ها محدودیتهای سایر سیستم های اطفاء بخصوص گازی را ندارد و عامل اطفاء آن آب بوده و به راحتی وبا هزینه کم همواره در دسترس می باشد.
شیرهای گوناگونی در صنعت اطفاء حریق مورد استفاده قرار می گیرد از جمله شیر سیلابی، شیر دروازه ای،شیر پروانه ای، شیرهای توپی (ساچمه ای)، شیر زانویی و … که هر کدام بسته به توانشان در محل خاصی بکارگیری می شوند لکن باید توجه داشت که تمامی اجزای اصلی مورد استفاده در سیستم های اطفاء حریق اسپرینکلری میبایستی فهرست شده باشند، بدین معنی که دارای تاییدیه قابل قبول بوده و توسط آزمایشگاه های معتبر تست و پذیرفته شده باشند که شرکت های بیمه ای در زمان بررسی تجهیزات دقت ویژه ای به این امر دارند.
بطور کلی شیرهای مورد استفاده در سیستم های اسپرینکلر به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

1- شیرهای کنترل CONTROL VALVES

شیر کنترل، نوعی شیر صنعتی است که برای کنترل شدت جریان یا کنترل فشار سیال به کار می رود. شیرهای کنترل معمولا در پاسخ سیگنال به یک قطعه مستقل که ممکن است فلومتر یا دماسنج باشد، عمل می کند. با توجه به توان عملکرد اتوماتیک شیرهای کنترل، این نوع شیرها مجهز به عملگر هستند، در بعضی موارد از شیرهای ساچمه ای یا پروانه ای هم بدین منظور استفاده می شود.در سیستم اسپرینکلر از شیرهای کنترل جهت باز و بسته کردن مسیر آب ورودی به سیستم استفاده می شود که برای جلوگیری از ضربه قوچ، این شیرها نباید در کمتر از 5 ثانیه بسته شوند.

2- شیر پروانه ای BUTTERFLY VALVE

همانطور که اشاره شد یکی از انواع شیر کنترل می باشد، این شیر با گردش یک چهارم دور، که در آن از یک دیسک دایره ای به عنوان عضو مسدود کننده استفاده شده است، در فرم استاندارد این شیرها،مبله شیر از دیسک (در راستای خط قطری) عبور کرده و گردش دیسک تقارن دارد، البته در طرح های پیچیده تر، میله شیر به صورت خارج از 
مرکز قرار گرفته است

اغلب شیرهای پروانه ای، مقر نشیمنگاه از تفلون ساخته می شود.که هم با دوام و هم ارزان قیمت است و برای سیستم های حامل آب بسیار مناسب می باشد. عموما دارای شاخصی در قسمت فوقانی می باشد که نشان دهنده باز یا بسته بودن شیر می باشد که برای کنترل چشمی بسیار مفید است. این شیرها که بسیار هم پرکاربرد هم هستند،بدنه آنها معمولا به شکل ویفری یا قرص مانند است که بین دو فلنج متصل به لوله های ورودی و خروجی قرار گرفته و محکم می شود. یک مزیت مهم این طرح در آن است که پیچهای اتصال دهنده بین فلنج ها و شیر، همه تنش های کششی وارده از سیستم لوله کشی را تحمل کرده و بدنه شیر همیشه در حالت فشار قرار دارد، تنش فشاری موجود در شیر با تنش کششی که در داخل بدنه شیر و به واسطه وجود سیال تحت فشار ایجاد می شود،تا حدی خنثی خواهد شد. در بقیه انواع شیرها، بدنه شیر هم از طرف سیستم لوله کشی و هم بواسطه سیال تحت فشار داخل آنها، در معرض دو تنش کششی قرار دارد با توجه به اینکه قطعات فلزی، معمولا قابلیت بهتری نسبت به کشش دارند (تقریبا دو برابر) بدنه ویفری شیرهای پروانه ای از این جهت بر دیگر انواع شیرها برتری دارد. براساس استاندارد NFPA  بر روی هر سیستم اطفاء حریق اسپرینکلر حداقل یک شیر کنترل فهرست شده، نصب می شود مگر آنکه لوله تغذیه کننده سیستم اسپریکلر و شبکه آب شیلنگهای آتش نشانی (اطفاء حریق دستی) مشترک باشد، آنگاه برای هر طبقه و بخش باید یک شیر کنترل نصب شود تا در هنگام انجام تعمیرات سیستم اسپرینکلر، خللی بر عملکرد شبکه آب آتشنشانی وارد نشود و به دلیل وجود نقص جزئی کل سیستم غیر فعال نگردد.
نکته مهم در ان خصوص این است که همواره باید توجه نمود که تمامی این شیرها میبایستی طوری نصب شوند که به راحتی قابل دسترس بوده و در مواقع لازم بتوان آنها را باز یا بسته کرد و توسط موانع احتمالی محوطه به آنها مسدود نگردد. همچنین شیرهای کنترل باید تحت نظارت باشند تا در صورت بسته شدن، پرسنل نگهداری و تعمیرات سریعا مطلع شده و موضوع را بررسی و مشکلات احتمالی را برطرف کنند.عموما با ارسال یک هشدار به تابلوی اعلام حریق این موضوع نمایان می شود.

 

3- چک ولو یا شیر یکطرفه CHECK VALVE

 

این شیرها طوری طراحی شده اند که اجازه عبور سیال را فقط  در یک جهت می دهد  و به هنگام عبور جریان در جهت مخالف بسته می شود. انواع شیرهای یکطرفه عبارتند از شیرهای یکطرفه لولایی ساده،شیر الاکلنگی،ویفری،ساچمه ای و پیستونی.

عملکرد شیرهای یکطرفه معمولا خودکار است، هر سیستم برای جداسازی اسپرینکلرها از منبع آب، به شیر یکطرفه نیاز دارد که اغلب روی رایزر نصب می شوند. براساس استاندارد به دلیل اینکه شیر یکطرفه جهت جداسازی منابع آب از سایر قسمت های سیستم به کار می رود، در صورت استفاده از دو یا چند منبع آب در سیستم، باید از شیرهای کنترل در هر دو سمت شیر یکطرفه استفاده نمود تا تعمیر یا آزمایش یکطرفه ها در عملکرد سیستم وارد نکند. از جمله اینها می توان به شیر یکطرفه لولایی ساده و شیر یکطرفه هشدار دهنده اشاره کرد.شیر یکطرفه هشدار دهنده در هنگام باز شدن و حرکت به سمت سیستم و فعال شدن، هشداری به افراد داخل محوطه در خصوص فعال شدن سیستم میدهد که می توان به صورت الکتریکی (به صدا درآمدن آژیر چراغ) و یا مکانیکی (به صدا درآمدن زنگ اخبار) و یا هر دوی آنها باشد.

4- سایر شیرهای مربوط به تریم بندی و اتصالات جانبی سیستم:

از جمله مهم ترین این شیرها که در بخش های تخلیه و خط آلارم مکانیکی و … به کار می رود،شیرهای ساچمه ای است، که گونه ای از شیرهای توپی دار هسنتد که عضو مسدود کننده یا توپی آنها به شکل کروی است. قابلیت کنترل شدت جریان در شیرهای ساچمه ای خیلی خوب است زیرا سطح مقطع عبور سیال از تقاطع سطح سوراخ دایره ای در ساچمه و سطح دایره ای مقر نشیمنگاهی ایجاد می شود، آب بندی در شیرهای ساچمه ای عالی بوده و جهت بسته شدن شیر تنها یک ربع گرد کافی است. این شیرها اغلب برای قطع و وصل جریان مناسب هستند و  در بعضی موارد ار آنها برای کنترل شدت جریان سیال هم می توان استفاده کرد.

 

 

 

 

 

 

به طور کلی اصول دتکتور لیزری چندان اختلافی با نحوه­ی عمل­کرد دتکتور فتوالکتریک که از یک دیود نوری بهره می­برد ندارد. در دتکتور لیزری هم­چون دتکتور فتوالکتریک، تغییر مسیر نور در محفظه و تاثیرگذاری آن بر سلول حساس موجب فعال شدن و ارسال پیام هشدار می­شود. اما اشعه­ی تقویت شده و بسیار درخشان لیزر که از یک دیود لیزری خارج می­شود حساسیتی صد برابر بیشتر به دتکتور می­بخشد.

ستون نورانی خارج شده از دیود لیزری به طور مستقیم به یک تله­ نوری که مانع از هر گونه انعکاسی می­گردد تابیده می­شود. چنان­چه ذره­ای دود و یا غبار به محفظه را یابد، نور متفرق شده و دتکتور بر مبنای ماهیت افتراق، منبع آشفتگی پیش آمده را تعیین می­کند و به همین دلیل این گونه دتکتورها با تمییز دادن ذرات غبار از دود ضمن حساسیت بسیار بالا دارای دقت خیلی زیادی نیز هستند.

دتکتورهای دودی یونیزاسیون در تشخیص آتش­های سریع بسیار خوب عمل می­کنند، اما در شناسایی آتش­های پنهان چندان موثر نیستند و دتکتورهای دودی فتوالکتریک نیز ضمن سرعت داشتن در تشخیص آتش­های پنهان، در مورد کشف آتش­های سریع دارای ضعف هستند. اما دتکتورهای لیزری با استفاده از دیودی با درخشش هزار بار بیشتر از دیودهای معمولی و کاهش اختلالات و انعکاس­های نوری در تشخیص هر دو نوع آتش، بسیار بهتر و دقیق­تر عمل می­کند.

نور عملی در همه­ی جهات منتشر می­شود، اما لیزر در جهتی واحد و کاملا مستقیم و با طول موج­های برابر و به صورت ستونی باریک منتشر می­شود. باریکی و تمرکز ستونی لیزر، انعکاس نور را در محفظه­ی حسگر بسیار کاهش داده و عمل­کرد آن را دقیق­تر می­کند. دتکتورهای لیزری برای استفاده در مراکز ارتباطی و کامپیوتر، اتاق­های تمیز، بیمارستان­ها، موزه­ها و مراکز سوئیچینگ بسیار مناسب هستند. نصب این گونه دتکتورها در اماکنی که پخت و پز، جوشکاری و عملیات توام با محصولات احتراق صورت می­پذیرد، توصیه نمی­گردد. حساسیت دتکتورهای لیزری قابل تنظیم است و در برخی مدل­ها تا نه مرحله امکان تنظیم وجود دارد.

این دتکتورها دارای یک عنصر تشعشع کننده­ی رادیواکتیو می­باشد.این ماده­ی رادیواکتیو، رادیواکتیو ضعیفی به اسم آمریسیوم 241 می­باشد که مقدار این ماده با نیمه عمر 432 در هر دتکتور یک پنج هزارم گرم است. این اشعه یونی از نوع آلفاست که اشعه­ای با نفوذ کم محسوب می­شود، به نحوی که با یک برگ کاغذ معمولی یا چند سانتی­متر هوا مسیر حرکت آن مسدود می­شود. در اثر عبور اشعه­ی رادیواکتیو از هوای داخل محفظه و یونیزه کردن آن مقداری جریان عبور می­کند. در مواقعی که دود داخل این محفظه می­شود جریان عبوری تغییر می کند و باعث اعلام حریق می شود. به دلیل حساسیت زیاد در برابر دود در جاهایی که حجم آتش زیاد و دود کم حجم ایجاد می شود از این دتکتور­ها استفاده  می­کنند ولی به طور کلی می توان آن­ها را در مجتمع­های مسکونی، ادارات و بیمارستان­ها نصب نمود. بر روی این دتکتورها علامتی مبنی  وجود تعشعات رادیو اکتیو حک می­شود. از نظر زیست محیطی دفع این دتکتورها بعد از اتمام شارژ آن­ها که حدودا هشت سال طول می کشد مشکلاتی به همراه دارد لذا تولید این نوع دتکتورها کم شده است و رو به توقف می­باشد.

عملکرد محفظه­ی داخلی در دتکتورهای یونیزه:

چمبر موجود در این دتکتور، آلومینیوم دای کاست شده می­باشد در داخل این محفظه دو عدد پلیت نصب شده است که معمولا از جنس مس است، یکی قطب مثبت و دیگر قطب منفی یک قطعه­ی رادیواکتیو از جنس آمریکوم 241 که حدود 0.9 میکروکوریم می­باشد و تشعشع آن بین 3 تا 5 سانتی­متر در هوا می­باشد وجود دارد. مقدار تشعشع 33300 ذره­ی آلفا در ثانیه، و در فضای داخل چمبره  زوج یون در هر سانتی­متر مکعب و هر الکترون یا حفره بار   کولن می­باشد. هر ذره­ی آلفا تشعشعی دارای 2 نوترون و 2 پروتون است. (هسته­ی هلیوم) در زوج یک الکترون و یک یون بار مثبت و هر ذره­ی آلفا دارای 6mev مگا الکترون ولت انرژی سینیک می­باشد.

ذرات آلفا به فضا پرتاب گشته و در اثر برخورد به ذرات هوا آن­ها را به بارهای مثبت (یون) و منفی تبدیل کرده و ذرات مثب جذب الکترود منفی و ذرات منفی جذب الکترود مثبت گشته و جریان ضعیف حدود 16nA  به وجود می­آورد. در اثر ورود مولکول­های دود، تعادل به هم خورده و جریان تا 10nA کم می­شود. آزمایش بهترین ولتاژ را 300 ولت برای چمبر و بهترین فاصله را 3 سانتی­متر تایید می­کند. اگر فاصله­ کمتر شود ذرات آن­ها به شدت به صفحه­ی مقابل برخورد می­کند. اگر فاصله زیادتر شود ذرات در میانه­ی راه سردرگم  و ترکیب ذرات مثبت و منفی در همان فاصله انجام می­پذیرد. (Recombine)

دتکتور یونیزه با محفظه­ی دوتایی (Dual Chamber)

همان­طور که می­دانید علت وجود جریان در محفظه­ی دتکتور یونیزه پرتاب ذرات آلفا و یونیزه شدن هوای داخل محفظه­ی یونیزه و وجود بارهای مثبت و منفی و جذب آن­ها  به­وسیله­ی الکترودهای منفی و مثبت می­باشد. در هنگامی­که دود وارد محفظه می­شود ذرات دود به یون­ها چسپیده و باردار می­شوند. (محفظه­ی دوم) و به علت سنگینی ملوکول­های موجود (دو قلو) در همان­جا تعدادی از یون­ها مجددا با هم ترکیب شده و در نتیجه جریان بین الکترودها کاهش می­یابد. (از 16nA به زیر 10nA می­رسد.) و مقدمات آلارم به وجود می­آید. در دتکتورهای با چمبر دو تایی یکی از چمبرها به عنوان رفرنس می­باشد و در آن  فقط هوا موجود است و هیچ گونه دود و ماده­ای وارد نمی­شود. این چمبر فقط نشانگر وضعیت رطوبت و فشار هوا می­باشد و در چمبر دیگر وجود دود، رطوبت، فشار هوا و … وضعیت محیط را مشخص می­کند.

حال مدار الکترونیکی تفاضل یا مقایسه­ی جریان­ها را بر عهده دارد. در این حالت تغییرات رطوبت و فشار هوا و اثر آن از سیستم حذف شده (به علت وجود دو سیستم و دو چمبر) و فقط وجود دود موثر می­باشد. بنابراین این دتکتور در مقابل تغییرات فشار و رطوبت فاقد حساسیت می­باشد.

جهت استفاده از دتکتور یونیزه چند مورد مد نظر است:

1-    دتکتور یونیزه نسبت به ذرات دود با قطر کمتر از میکرون حساسیت دارد.

2-    در صورتی­ نصب دتکتور یونیزه مجاز می­باشد که 0.2 متر بر ثانیه نباشد.

3-    ملکول­ دودهایی که دارای خاصیت ضد یونیزه می­باشند عملکرد این دتکتور را با اختلال مواجه می­نمایند.

4-    این دتکتور نسبت به فشار هوا و رطوبت حساسیت نشان می­دهد.

در دوازدهمین کنفرانس بین­المللی سیستم­های اعلام حریق مطالب جدیدی به شرح زیر ارائه گردیده است:

در تحقیقات نشان داده است که در یک اتاق معروف به اتاق تست چندین دتکتور دودی، نوری و یونیزه در محل­های مختلف نصب و عکس­العمل آن­ها نسبت به حریق­های مختلف بررسی گردیده است. در تمامی موارد امتحان شده دتکتورهای نوری هم­زمان یا سریع­تر از دتکتور یونیزه عمل نموده است.

تنها در حریق با پایه­ی هپتان که معروف به TF6(تست فایر 6) می­باشد دتکتور یونیزه سریع­تر عمل نموده است. حتی در صورتی­که حساسیت دتکتورها زیادتر شوند باز هم نتیجه دال بر عدم عمل­کرد سریع­تر دتکتور یونیزه نسبت به نوری می­باشد.

بر طبق استاندارد UL268 تنها دود چوب و کتان در وسائل خانگی توسط دتکتور یونیزه سریع­تر شناخته می­شوند.

نتیجه: به هیچ عنوان نصب دتکتور یونیزه در مکان­های اداری و ساختمان­های مسکونی توصیه نمی­شود  و امکان عدم عمل­کرد آن در این حریق­ها بسیار زیاد است. سرعت عمل­کرد دتکتور یونیزه بر طبق استاندارد UL268  می­باشد. 

برای تشخیص دود در داکت­های تهویه از دتکتورهای دودی اپتیکال استفاده می­شود که آن را در محفظه­ی خاصی که به دو لوله­­ (پراب) وصل است قرار می­دهند و در خارج داکت نصب می کنند و لوله­ها به داخل داکت می­رود تا مقداری از هوای عبوری از داخل داکت را نمونه برداری کند. در صورت وجود دود در داخل داکت این دود از طریق لوله­ها وارد محفظه­ی دتکتور شده و دتکتور اعلام حریق می کند.

 این نوع دتکتور مخصوص سیستم­های تهویه­ی مطبوع (Heat Ventilation And Air Condition) می­باشد. دتکتور میله­­ای تشکیل شده است از دو لوله­ی ورودی و خروجی هوا و یک دتکتور نوری. دتکتور میله­ای جریان هوای بین 2.5 تا 30 متر بر ثانیه را اندازه­گیری می­­کند. نقطه­ی نصب در جائی از کانال هوای خروجی می­باشد که هوای داخل آن متلاطم نبوده و تعمیرات دتکتور هم راحت باشد. این سیستم هوای خروجی محل مورد نظر را که نمونه­ی وضعیت داخلی و حریق آن قسمت می­باشد دائما نمونه سنجی می­کند، بنابراین دتکتور Duct Probe درصورتی کارایی دارد که سیستم تهویه دائما در حال کار باشد، بدین جهت به عنوان یک سیستم کامل شناخته نمی­شود و نیاز به یک دتکتور مکمل دارد و یا خود دتکتور مکمل به حساب می­آید. طول لوله­ی ورودی دتکتور بایستی حداقل 70% عرض داکت باشد و طول لوله­ی خروجی معمولا نصف عرض داکت می­باشد. طول لوله­ی ورودی تا 1000 میلی­متر به صورت استاندارد موجود می­باشد که برای داکت با عرض (1250) مناسب است. البته از این طول 875 میلی­متر آن داخل داکت وارد می­شود.

قطر سوراخ­های ورودی هوا 6mm و با فاصله­ی 25mm از یکدیگر می­باشد. در صورتی­که عرض داکت بیش از 1250mm برآورد شود می­توان ارتفاع داکت را تغییر داد.دتکتور دودی بر بدنه­ی داکت طبق شکل با یک واسطه­ی لاستیکی نصب و مهار می­شود و از ورود هوای خارجی به دتکتور بایستی جلوگیری کرد.

به علت ورود دائمی هوا، تمیزکاری مرتب دتکتور الزامی می­باشد و در صورتی­که از فیلتر دراین نوع دتکتور استفاده شود نبایستی قطر سوراخ­های آن از 10 میکرون کوچکتر باشد. دتکتورهای معمولی در سرعت بالای هوا کارائی ندارند و سریع کثیف می­شوند.

دتکتورهای Duct Probe از نوع یونیزه نیز موجود می­باشند ولی نوع Optical آن توصیه می­شود.

معمولا یک مانومتر، فشار داخل این سیستم را دائما چک می­کند و در صورتی­که طول لوله و دتکتور از 900 میلی­متر بیشتر باشد بایستی انتهای لوله ثابت (Fix) شود تا از ارتعاشات جلوگیری گردد. بهترین نقطه­ی نصب، نزدیک­ترین محل به دریچه­ی هواکش می­باشد و نباید در پشت فن نصب گردد.

این سیستم در سرعت­های کمتر از 2 متر بر ثانیه کارائی ندارد.

این دتکتور در اصل یک سنسور الکتروشیمیایی می­باشد که دارای دو صفحه­ ی آند و کاتد و محلول الکترولیت است.

ساخت دتکتورهای جدید CO باعث گردیده است که این دتکتور از حالت صنعتی به دتکتور خانگی تبدیل شود. تحقیقات انجام شده پیرامون حریق ثابت کرده است که تمامی حریق­های خانگی تولید گاز CO می­نمایند، این مطلب در نرم­افزارهای موجود کاملا مشهود است، بنابراین جایگزینی دتکتور CO به جای دتکتور دودی امری بسیار معقول و پیشنهاد استاندارد UL2075 می­باشد.

هم­چنین دتکتورهای CO جدید با طول عمر بالای 5 سال با آژیر سرخود و باطری پشتیبان و قابلیت تنظیم حساسیت از 10 تا PPM 999 را داشته و امکان وصل به پانل اصلی اعلام و اطفای حریق را دارا می­باشد.

هم­چنین در صورت کم شدن عمر باطری، سیستم هشدار آن به کار می­افتد.

دتکتور CO به تمامی عوامل فالت­های کاذب برای دتکتور نوری بی­تفاوت بوده و فقط به منابع تولید گاز CO حساس می­باشد.

در هنگام نصب دتکتور CO در سقف، تمامی استانداردهای مربوط به دتکتور دودی رعایت می­گردد و در تنظیم حساسیت بایستی مقدار آن به حدی باشد که در حریق فعال شود نه به واسطه­ی روشن کردن تجهیزاتی مانند آبگرمکن یا کشیدن سیگار و غیره

 شناخت روش هاي بكارگي

الف ـ موارد كلي :

هيچگاه براي مبارزه با يك حريق هر چند جزئي و كوچك، يك خاموش كننده را به محل حريق نبريد. هميشه به محض شروع آتش سوزي كمك بخواهيد و حداقل 2 تا 3 دستگاه اطفايي را در محل داشته باشيد. لازم نيست تمام آنها را آماده كار نماييد، بلكه با يكي شروع به عمل نماييد در صورتي كه موفق به اطفاء نشديد يا دستگاه به هر علتي عمل نكرد مي توانيد از دستگاههاي ديگر استفاده كنيد و جهت آوردن آن وقت هدر نداده ايد تا حريق گسترش زيادي پيدا كند.

در صورتي كه به علتي احتمال اطفاي حريق با يك خاموش كننده ممكن نيست دو يا سه نفر با هم و در يك زمان با دو يا سه خاموش كننده به حريق حمله كنيد.

 

برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

 

قبلاً با طرز كار دستگاه خاموش كننده كاملاً آشنا شويد و در صورت امكان هرچند وقت يك بار در يك حريق تمريني با آن كار كنيد.

پس از مصرف دستگاه را بلافاصله شارژ و آماده نماييد.

در آتش سوزيهايي كه در فضاي باز اتفاق مي افتد سعي كنيد در صورت امكان پشت به باد با حريق مبارزه كنيد و در فضاهاي بسته هيچگاه اجازه ندهيد كه آتش بين شما و راه خروج قرار گيرد، بلكه شما بايد هميشه بين آتش و راه خروج مستقر شويد، زيرا در صورت عدم موفقيت بتوانيد از محل خارج شويد.

هنگام استفاده از خاموش كننده ها احتياج نيست كاملاً به حريق نزديك شويد، زيرا قدرت پرتاب مواد اكثر دستگاهها به استثناي دي اكسيد كربن حداقل بين 4 الي 6 متر است كه مي توانيد از اين فاصله شروع و پيشروي نماييد.

در آتش سوزي هاي روي سطح زمين، خاموش كردن را از جلو شروع كرده و با به عقب راندن آتش پيشروي كنيد و در حريق هاي روي ديوار يا مكانهاي همانند آن، آتش را از پايين به بالا اطفاء نماييد.

در حريق هاي جامدات با استفاده از آب، مواد را كاملاً خيس كنيد.

حفظ خونسردي يكي ازمهمترين عوامل موفقيت در امر اطفاي حريق و استفاده از وسايل خاموش كننده است.

 

برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

 

 ب ـ طرز عمل دستگاههاي خاموش كننده :

بطور كلي در خاموش كننده ها به دو طريق مواد اطفايي به خارج هدايت مي شوند:

1ـ طريقه واژگوني :

در اين حالت براي خارج شدن ماده اطفايي از خاموش كننده، بايد دستگاه را به صورت واژگوني ( سر و ته) گرفت، در غيراينصورت ماده اطفايي خارج نمي شود و فقط عامل فشار (گاز) آن تخليه مي گردد. اين نوع عملكرد بيشتر در انواع قديمي به چشم مي خورد.

 2ـ طريقه مستقيم :

در اين نوع عملكرد احتياج به واژگون كردن دستگاه خاموش كننده نمي باشد و از آن بصورت عادي استفاده مي شود.

بايد توجه نمود كه درصورتي كه خاموش كننده اي را كه عملكرد آن مستقيم است، بصورت واژگون يا حتي افقي بكار بگيريم عامل فشار (گاز) آن از سرلوله خارج شده و ماده اطفايي در داخل بدنه باقي خواهد ماند و بالعكس اگر دستگاه با عملكرد واژگوني را به صورت مستقيم استفاده نماييم، همين عمل صورت خواهد گرفت.

روشهاي حمل :

روشهاي حمل اين دستگاهها بسيار ساده مي باشدو بطور معمول تمامي خاموش كننده هاي دستي داراي دستگيره حمل ونقل مي باشند كه آن توسط شخص استفاده كننده گرفته شده و به محل حريق حمل مي گردد. در صورتي كه بخواهيم دو دستگاه را حمل نماييم با هر دست يك خاموش كننده را حمل مي كنيم. به هنگام حمل دستگاهها بايدسعي شود كه بدن بصورت مستقيم باشد تا به ستون مهره ها آسيبي وارد نشود.

– نحوه استفاده از خاموش كننده هاي مختلف

 

برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

 

– نحوه استفاده از خاموش كننده هاي محتوي آب :

الف ـ خاموش كننده سود اسيد :

احتمال كمي وجود دارد كه هنوز اين نوع خاموش كننده مورد استفاده قرار گيرد، زيرا در اين دستگاهها ، ماده شيميايي موجود در آب به هنگام اطفاء و ريختن روي مواد باعث صدمه ديدن مواد در محل مي گردد. امروزه خاموش كنده هاي محتوي آب جايگزين آنها شده اند؛ لذا در اين جزوه از بحث درباره آنها خودداري شده است.

 ب ـ طرز كار با خاموش كننده آب و هوا :

با قرار دادن در موقعيت مناسب نسبت به حريق بايد ضامن را كشيده و با يكدست خاموش كننده و با دست ديگر سرلوله گرفته شود. با فشار بررومي اهرم، مايع جريان پيدا مي كند كه آن را به محل دلخواه هدايت مي كنيم.

 

ج ـ طرز كار با خاموش كننده آب و گاز :

با آزاد كردن ضامن به وسيله فشار يا وارد كردن ضربه ( با توجه به مكانيزم باز كننده گاز)، گاز را به داخل بدنه فرستاده، سپس مايع را با حركت دادن سر لوله خاموش كننده به روي آتش مي پاشيم .

توجه :

1ـ نوع ديگري از خاموش كننده هاي آب و هوا كه در حال حاضر ساخته نمي شود به صورت دستي يا كوله پشتي است كه در داخل يا خارج آن تلمبه اي وجود دارد كه قبل از عمل با تلمبه فوق هوا به داخل بدنه كمپرس مي شود. سپس با باز كردن شيري كه در سرلوله نصب شده، مايع را به طرف حريق مي پاشند. در روي درپوش اين نوع خاموش كننده ها فشار سنجي نصب شده كه از آن فشارداخلي مشخص مي گردد. دستگاههاي فوق شباهت زيادي به دستگاههاي سمپاش دارد. ظرفيت نوع دستي 2 گالني و نوع كوله پشتي بين 4 الي 6 گالن مي باشد.

2ـ نوع ديگري از خاموش كننده  آب و گاز داراي سرلوله دوش مانندي است كه آب از آن به صورت پودري خارج مي گردد. در داخل خاموش كننده محفظه پلاستيكي وجود دارد. اين محفظه در مسير لوله ورودي گاز قراردارد و داراي مايعي است كه در اثر عبور گاز و سوراخ شدن محظفه پلاستيكي ، با آب مخلوط و باعث زياد شدن قدرت نفوذ آب مي شود. سرلوله اين خاموش كننده طوري طرح گرديده كه قابل كنترل است و با جداكردن قسمت دوش مانند آن، شباهت زيادي به سرلوله هاي پودرپاش دارد و آب را به صورت جت پرتاب مي كند.

نحوه استفاده از كف :

براي استفاده از كف نبايد آن را مستقيم به داخل مايع در حال اشتعال پاشيد زيرا با اين عمل امكان پاشيدن مايع به خارج ظرف و مخلوط شدن كف با مايع در حال اشتعال و همچنين هدر رفتن مقداري از كف وجود دارد. بهتر است جريان كف را به بدنه ظروف مايع در حال اشتعال يا ديواره اطراف آن بپاشيم.

با اين عمل كف روي سطح مايع حركت كرده و مانند يك پتو سطح مايع را مي پوشاند و از رسيدن اكسيژن هوا به سطح مايع و برخاستن بخارات قابل اشتعال از روي مايع در حال اشتعال جلوگيري مي كند. براي اطفاي حريق در اين موارد تمام سطح مايع را بايد با لايه‌اي از كف پوشاند و براي رسيدن به اين منظور، فاصله از حريق ، مكان حريق و طرز عمل تاثير فراواني خواهد داشت. شكل زير نحوه كاربرد خاموش كننده هاي واژگوني و مستقيم رانشان مي دهد.

طريقه كاربرد خاموش كننده هاي محتوي پودر

 

برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

 

الف ـ خاموش كننده هاي پودر و گاز فشنگ خارج :

در نزديكي محل آتش سوزي، خاموش كننده را روي زمين قرار داده و لوله لاستيكي را از گيره خارج و آن را با دستگيره با هم  نگهداريد. ( وقتي گاز وارد بدنه شود و لوله لاستيكي فوق تحت فشار قرار گيرد، در صورتي كه رها باشد حركت مي كند و احتمال برخورد آن به سر و صورت وجود دارد ) .

بدون آنكه بدن يا سر و صورت خود را در مسير سوپاپ ايمني خاموش كننده قرار دهيد شير گاز را با چرخانيدن فلكه شير، فشار و كشيدن اهرم ( بستگي به مكانيزم شيرفشنگ دارد ) باز كنيد.

پس از آماده كردن خاموش كننده در فاصله اي دورتر از آتش سوزي، به آتش سوزي نزديك مي شويم (با توجه به مطالبي كه در قسمت قبلي موارد كلي شناخت روش هاي بكارگيري شرح داده شد) و سعي مي كنيم موارد زير را به ترتيب و با دقت اجرا نماييم:

ـ تا حد امكان سعي مي كنيم در فاصلة حدود سه متري از آتش سوزي، عمليات اطفايي را شروع نماييم.

ـ در صورتي كه آتش سوزي بر روي سطح زمين يانزديك به سطح زمين واقع شده است، پودر را با زاويه اي مناسب به صورت مايل و با زاويه اي در حدود 30 درجه بر روي آتش سوزي هدايت نماييد. بصورتي كه پودر تقريباً به سطح مايع در حال سوختن برسد، در صورتي كه پودر با زاويه اي تند، مستقيم به داخل مايع زده شود، علاوه بر آنكه به زير مايع رفته و اثري ندارد، بلكه در اثر فشار و برخورد به سطح مايع، باعث بيرون ريختن آن و در نتيجه گسترش آتش سوزي مي شود. همچنين اگر پودر با زاويه اي كم يعني بطور مستقيم به شعله ها برخورد كند نيز اثر اطفايي چنداني نخواهد داشت.

ـ هميشه سعي كنيد ابتدا قسمت جلو و نزديك آتش سوزي با خود را اطفاء نماييد.

ـ هنگام خروج پودر ، سرلوله پودر پاش را بصورت مرتب و سريع به سمت چپ و راست حركت دهيد.

ـ پس از اينكه قسمت جلوي حريق را اطفاء كرديد ، به همان نسبت پيشروي نماييد، بنحوي كه اين پيشرفت تا انتها متناسب بوده و حريق بطور كامل با فاصله مناسب خاموش شود.

ـ پس از اطفاء كامل آتش سوزي، براي چند ثانيه به عمليات ادامه دهيد و در صورتي كه كوچكترين شعله اي در اطراف يا قسمت زير وجود داشته باشد، با رسيدن بخارات قابل اشتعال به آن، مجدداً آتش سوزي ادامه و گسترش مي يابد. اگر اين حالت در اماكن سربسته و بخصوص زير زمين ها ايجاد شود، شعله وري همراه با انفجار خواهد بود كه مي تواند خطرناك باشد.

 برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

ب ـ خاموش كننده هاي پودر و گاز فشنگ داخل :

در اين نوع خاموش كننده ، فشنگ گاز CO2 در داخل بدنه و زيردرپوش قرار مي گيرد كه هنگام عمل با زدن ضربه (مانند آب و گاز) يا فشار بر روي اهرم راه خروج گاز از داخل فشنگ باز و گاز وارد بدنه مي شود كه چند نمونه ا زآن را در اينجا مي آوريم.

در اين نوع خاموش كننده به جاي استفاده از لوله ورودي گاز، فشنگ گاز در داخل استوانه اي قرار داده شده است . روي بدنه استوانه فوق مجراهايي تعبيه شده كه با بازشدن، گاز براي ورود به داخل بدنه بايد از مجراهاي فوق عبور كند و وارد بدنه شود و با عبور از داخل پودرها گاز به بالاي سطح پودر مي رسد و باعث مي شود تا اگر پودر سفت شده باشد از آن حالت خارج گردد.

پس از آماده شدن خاموش كننده جهت عمليات، همانند موارد اشاره شده در قسمت قبلي، به عمليات اطفايي مي پردازيم.

 طريقه استفاده از خاموش كننده CO2 :

الف ـ انواع دستي آن به همان صورت خاموش كننده هاي ديگر حمل مي شود.

ب ـ با توجه به فشار زياد دستگاه و به علت طرح خاص سرلوله حداكثر فاصله پرتاب اين خاموش كننده بين 2 الي 4 متر است؛ بنابراين براي استفاده بايد بيشتر به حريق نزديك شد.

ج ـ در فاصله دورتر از حريق ضامن را آزاد و سرلوله را در دست گرفته و با قراردادن در موقعيت مناسب با فشار روي اهرم يا باز كردن شير گاز را با حركت سرلوله قيفي به محل دلخواه هدايت مي كنيم. ( بهتر است CO2 را به طرف سطح مواد در حال اشتعال هدايت كرد) .

د ـ حداكثر زمان تخليه اين خاموش كننده ها بين 60 الي 160 ثانيه مي باشد كه در مدت فوق بايدحداكثر استفاده را در امر اطفاء نمود.

ه ـ اين خاموش كننده ها قابل كنترل است و در صورتي كه بيشتر از 10 درصد آن مصرف نشود مي توان از آن براي حريقهاي ديگر استفاده كرد.

و ـ در صورتي كه از پربودن دستگاه اطمينان داريد ولي گاز خارج نمي شود احتمالاً ممكن است راه خروج آن به علت يخ زدن گاز مسدود شده باشد. براي چند لحظه شير را ببنديد و مجددا باز كنيد.

 

برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

 

ياد آوري 1 :

خروج گاز از سرلوله در اين نوع خاموش كننده با صداي شديدي صورت مي گيرد و ممكن است براي كساني كه براي اولين بار با آن كار مي كنند ايجاد دستپاچگي نمايد.

يادآوري 2 :

در اثر انبساط سريع گاز از حالت مايع به بخار در سرلوله احتمال توليد الكتريسيته ساكن و انتقال آن به بدن شخص عمل كننده وجود دارد كه در صورت استفاده آن براي وسايل برقي ممكن است توهم هدايت الكتريسيته از طريق گاز در شخص عمل كننده نمايد.

 طريقه استفاده از خاموش كننده هاي مواد هالوژنه :

الف ـ در صورت استفاده از مواد هالوژنه براي آتش سوزي هاي مواد نفتي نبايد آن را مستقيماً وارد آتش مواد نفتي نمود، زيرا به علت پايين بودن نقطه جوش و انبساط سريع، توليد انفجار مي كند.

ب ـ در صورت استفاده از خاموش كننده مواد هالوژنه كه در شيشه هايي به شكل بولينگ قرا رداده شده كه ظرفيت آن حدود 1200 گرم ماده هالوژنه مي باشد، به هنگام آتش‌سوزي، آن را به ميان آتش پرتاب مي كنند كه در اثر شكستن بطري مواد هالوژنه تبديل به گاز شده و عمل اطفاء را انجام مي دهد، يا آن را در محل هاي مناسب قرار مي دهند تا در صورت آتش سوزي و رسيدن حرارت به بطري فشار گاز داخل باعث شكسته شدن شيشه (بطري) شده و مواد با بخار شدن باعث خاموش شدن آتش مي شود.

 برگزاری دوره آموزش کپسول خاموش کننده

برای نواحی ای مانند تونل ها عموما از سیستم های اعلام حریق LHD دیجیتال استفاده می کنند. این دتکتور در قسمت تاج تونل کشیده می شود. دتکتور بسته به نوع برند به صورت لوپ در داخل تونل قرار می گیرد و زون بندی می شود. پنل مخصوص این دتکتور قابلیت آنالیز اطلاعات گرفته شده توسط کابل و ارسال اطلاعات از طریق پروتکل های مختلف مانند Modbus و TCP/IP  به تجهیزات دیگر مانند پنل های اعلام حریق و یا SCADA را دارا می باشد.

1- درب جعبه را با کلید مربوطه (که معمولاً در یک محفظه شیشه ای قرار دارد )باز نمائید .

2- قرقره شیلنگ آتش نشانی را در جهت زاویه 90 درجه به سمت بیرون جعبه هدایت نمائید .

3- با چرخاندن قرقره ، شیلنگ را از روی آن باز کنید .

4- سرنازل آماده روی شیلنگ ها را بدست گرفته و بطرف آتش حرکت کنید .

 توجه : هیچگاه بصورت انفرادی از جعبه آتش نشانی استفاده نکنید زیرا ممکن است به شما آسیب برسد .

5- قبل از باز کردن شیر فلکه آب اقدام به باز کردن شیر نازل نمائید .

6- در صورتی که محل آتش سوزی از طول شیلنگ طویل تر است از شیلنگ یدکی با نصب سریع کوپلینگها روی همدیگر استفاده نمائید .

7- نازل را بسمت کانون آتش نشانه گرفته و تا خاموش شدن کامل آتش به عملیات ادامه دهید .

8-پس از اتمام عملیات شیلنگ ها را از محل کوپلینگ باز و بعد از آبگیری ، دوباره بصورت اول پیچیده شود.  

9- شیلنگ اصلی را بصورت دولا  بدور قرقرة جعبه پیچیده و شیلنگ یدکی را بصورت رول جمع نمائید .

فراموش نکنید : مسیر دسترسی به فایر باکس آزاد بوده و بصورت دوره ای نیز آنها را تست کنید .

هشدارهای بسیار مهم :

-هرگز از جعبه آتشنشانی برای اطفاء حریق تجهیزات الکتریکی استفاده نکنید

-هرگز از جعبه آتشنشانی برای اطفاء حریق مایعات آتشگیر مثل بنزین و تینر استفاده نکنید